Chính phủ đề xuất đầu tư “sân bay 5 sao” Gia Bình, hoạt động trong 70 năm

Sân bay Gia Bình hướng đến mục tiêu trở thành sân bay 5 sao hàng đầu thế giới

Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh, việc đầu tư xây dựng sân bay Gia Bình là bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô theo mô hình “trung tâm kép” đã được nhiều đô thị lớn trên thế giới áp dụng thành công như Anh, Nhật Bản.

Sân bay Gia Bình dự kiến được đầu tư theo các chuẩn mực quốc tế, để trở thành cảng hàng không thông minh, xanh, bền vững; đạt tiêu chuẩn dịch vụ cảng hàng không quốc tế 5 sao, thuộc nhóm 10 cảng hàng không 5 sao hàng đầu thế giới theo tiêu chí của Skytrax

Dự án sân bay Gia Bình cũng hướng đến mục tiêu nằm trong nhóm sân bay có trải nghiệm hành khách xuất sắc (AQS) theo đánh giá của Hội đồng sân bay quốc tế (ACI).

Bộ trưởng Bộ Xây dựng nhấn mạnh, dự án có quy mô đầu tư cấp 4F theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế (ICAO); đáp ứng nhu cầu khai thác khoảng 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm giai đoạn đến năm 2030; khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm tầm nhìn đến năm 2050.

Sân bay Gia Bình cách sân bay Nội Bài khoảng 43 km về phía Đông Nam và nằm trên hướng khởi hành chính của sân bay Nội Bài nên 2 cảng này nằm chung vùng trời hoạt động bay.

“Tư vấn và các chuyên gia chuyên ngành quản lý bay đã tuân thủ theo 6 nguyên tắc để thiết kế sơ bộ vùng trời và phương thức bay nhằm bảo đảm khai thác chung vùng trời tối ưu, an toàn và hiệu quả”, ông Minh cho hay.

Tổng vốn đầu tư sân bay Gia Bình khoảng 196.378 tỷ đồng

Dự án dự kiến có 2 cặp đường cất hạ cánh song song, mỗi cặp bao gồm 2 đường cất hạ cánh; khoảng cách giữa hai cặp đường cất hạ cánh là 1.800m để bảo đảm khả năng cất hạ cánh độc lập, tối ưu cho công tác quản lý bay và khai thác.

Chiều dài các đường cất hạ cánh có kích thước 3.500-4.000m, đáp ứng khả năng khai thác đối với tất cả các loại máy bay thân rộng, tầm xa thế hệ mới hiện nay.

Dự án dự kiến có nhu cầu sử dụng khoảng hơn 1.884 ha đất, ảnh hưởng đến khoảng 7.100 hộ gia đình (trong đó dự kiến tái định cư khoảng 5.800 hộ) và 118 tổ chức.

Tổng vốn đầu tư sân bay Gia Bình, theo báo cáo của Chính phủ, khoảng 196.378 tỷ đồng. Trong đó, giai đoạn 1 khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn 2 khoảng 55.142 tỷ đồng.

Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn của nhà đầu tư, bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp.

Về tiến độ, Chính phủ dự kiến giai đoạn 2025-2027 sẽ đầu tư xây dựng các công trình cần thiết để phục vụ Hội nghị cấp cao APEC 2027.

Giai đoạn 2026-2030 sẽ hoàn thành xây dựng các công trình còn lại của giai đoạn 1 bảo đảm đồng bộ vận hành, khai thác đáp ứng công suất 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm.

Ở giai đoạn 2 (2031-2050), dự kiến sẽ hoàn thành các hạng mục công trình đáp ứng công suất 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Chính phủ tính toán thời hạn hoạt động của dự án là 70 năm (từ năm 2025 đến năm 2095).

Đề nghị làm rõ nguồn vốn, khả năng thu hồi vốn và trả nợ vốn vay

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết Ủy ban nhất trí với sự cần thiết đầu tư sân bay Gia Bình.

Các nội dung về mục tiêu, quy mô, địa điểm, thời gian, tiến độ thực hiện dự án, nhu cầu sử dụng đất, phương án giải phóng mặt bằng, di dân tái định cư, phương án lựa chọn công nghệ chính, giải pháp bảo vệ môi trường… cũng cơ bản được Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị lượng hóa rõ các mục tiêu của dự án, ví dụ về tiêu chuẩn 5 sao Skytrax, top 10 thế giới… Đồng thời, cần đánh giá tính khả thi trong việc hoàn thành Dự án để đáp ứng tiến độ phục vụ APEC năm 2027, trong bối cảnh còn nhiều vướng mắc về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và điều kiện địa chất phức tạp.

Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng đề nghị bổ sung báo cáo đánh giá tác động cụ thể hơn về thủy văn, ngập úng, biến đổi dòng chảy, xây dựng kế hoạch quản lý môi trường, giám sát khí thải, tiếng ồn, đánh giá tác động sinh thái, tiếng ồn đến dân cư và thiết lập cơ chế giám sát cộng đồng.

Đặc biệt, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ phân tích cơ sở xác định thời gian hoạt động của dự án là 70 năm.

Theo cơ quan thẩm tra, cần xác định dựa trên thời gian thu hồi vốn thực tế và quy định giám sát định kỳ 5 năm/lần để cập nhật doanh thu, chi phí, lợi nhuận và điều chỉnh linh hoạt, nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người sử dụng.

Về sơ bộ tổng mức đầu tư và nguồn vốn, cơ quan thẩm tra của Quốc hội đề nghị Chính phủ làm rõ hơn căn cứ tính toán suất đầu tư dự án, so sánh suất đầu tư với các dự án sân bay tương đương trong khu vực và điều chỉnh theo giá địa phương để lựa chọn mức chi phí phù hợp, tối ưu.

Chính phủ cũng cần làm rõ hơn về nguồn vốn, khả năng thu hồi vốn và trả nợ vốn vay, theo cơ quan thẩm tra.