Điều gì khiến Fed có khả năng tăng lãi suất thấp hơn

Khi lạm phát tiêu dùng tăng vọt lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ vào năm ngoái, Fed đã tăng lãi suất 7 lần trong chiến dịch tích cực nhằm hạ nhiệt nền kinh tế lớn nhất thế giới và giảm chi phí.

Kể từ đó, lĩnh vực bất động sản nhạy cảm với lãi suất đã hạ nhiệt, doanh số bán lẻ yếu và tăng trưởng tiền lương bắt đầu giảm, khiến một số nhà hoạch định chính sách của Fed cho rằng có thể đã đến thời điểm giảm hơn nữa tốc độ tăng lãi suất.

“Tốc độ tăng lãi suất chậm hơn sẽ giúp ủy ban có thời gian đánh giá tác động kinh tế đầy đủ của việc thắt chặt tiền tệ cho đến thời điểm hiện tại" - Moody's Investors Service nêu trong báo cáo.

Thị trường kỳ vọng Fed áp dụng mức tăng 25 điểm cơ bản vào cuối cuộc họp kéo dài 2 ngày từ 1.2, làm chậm tốc độ tăng lãi suất lần thứ hai liên tiếp.

Điều này sẽ đưa lãi suất cho vay chuẩn lên mức từ 4,50% đến 4,75% - ngưỡng lãi suất được ghi nhận lần gần nhất năm 2007. Tháng 12.2022, Fed công bố mức tăng lãi suất 50 điểm cơ bản, giảm so với 4 lần tăng mạnh đột biến trước đó. 

Chuyên gia Rubeela Farooqi của High Frequency Economics chia sẻ với AFP: “Họ đang nhìn thấy những tác động mong muốn của chính sách. Họ không muốn tiếp tục thúc đẩy cho đến khi nền kinh tế rơi vào suy thoái". 

Tuy nhiên, báo cáo của Moody's cảnh báo, cuộc chiến chống lạm phát vẫn chưa giành được thắng lợi. Dù nhu cầu dường như đang ở mức vừa phải và tình trạng tắc nghẽn nguồn cung đã giảm nhưng chi tiêu vẫn mạnh hơn dự kiến.

Điều này đã ngăn lạm phát giảm nhanh hơn và cho thấy "lãi suất cuối cùng" của Fed - mức cuối cùng mà Fed sẽ ngừng tăng lãi suất - vẫn chưa chắc chắn.

Chuyên gia Madhavi Bokil của Moody's Investors Service nhận định, để lạm phát giảm xuống mức mục tiêu của Fed, "chúng ta sẽ cần một chút mềm hoá ở thị trường lao động". Điều này có thể thể hiện ở tốc độ tuyển dụng chậm hơn và ít vị trí tuyển dụng hơn.

Tiền lương dường như không thúc đẩy lạm phát tăng nhưng hỗ trợ phần nào cho chi tiêu của người tiêu dùng khi các hộ gia đình rút tiền tiết kiệm trong thời kỳ đại dịch COVID-19.

Mức tăng lương vẫn cao trong năm ngoái khi các nhà tuyển dụng không muốn sa thải những lao động mà họ đã phải vật lộn để tìm kiếm kể từ sau đại dịch.

AFP chỉ ra, mặt khác, thực tế là thị trường lao động không sụt giảm do chính sách tiền tệ thắt chặt mang lại sự lạc quan về cú "hạ cánh mềm" của nền kinh tế mà ở đó lạm phát giảm nhưng không gây ra tình trạng mất việc làm đáng kể hoặc suy thoái lớn.

Ian Shepherdson của Pantheon Macroeconomics cho biết: “Chưa ai từng nói rằng việc sắp xếp một cuộc hạ cánh mềm là dễ dàng, nhưng trường hợp cơ bản của chúng tôi vẫn là nếu Fed ngừng tăng lãi suất sớm, nguy cơ suy thoái nghiêm trọng là khá nhỏ”.

Ông nhận định, nếu Fed tăng lãi suất quá xa, "nguy cơ lớn hơn" sẽ là một cuộc suy thoái không cần thiết. Dù Fed muốn chắc chắn lạm phát đã được kiểm soát nhưng việc kéo lạm phát xuống dưới mục tiêu 2% của các nhà hoạch định chính sách và "tỉ lệ thất nghiệp tăng đi kèm sẽ cho thấy một thất bại về chính sách".

Jeffrey Roach, nhà kinh tế trưởng tại LPL Financial, cho rằng: “Fed có thể giảm tốc độ tăng lãi suất vào tuần tới khi lạm phát hạ nhiệt". 

Các hợp đồng tương lai gắn liền với lãi suất chính sách của Fed đang định giá gần như chắc chắn rằng ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất chuẩn lên 4,5%-4,75% khi kết thúc cuộc họp mới nhất trong tuần này. Lãi suất của Fed hiện ở mức từ 4,25-4,5%.

Dữ liệu định giá khác cũng phù hợp. Cuộc khảo sát được công bố ngày 27.1 cho thấy triển vọng lạm phát của người tiêu dùng Mỹ trong năm nay giảm xuống mức chưa từng thấy kể từ tháng 4.2021. Đại học Michigan cho biết, kỳ vọng lạm phát một năm trong khảo sát tháng 1 đã giảm từ mức 4% xuống 3,9%. Triển vọng lạm phát 5 năm cũng giảm từ 3,0% xuống 2,9%.

Các nhà hoạch định chính sách của Fed đã ra tín hiệu trông đợi lãi suất cuối cùng sẽ chỉ hơn 5% đồng thời cảnh báo không có khả năng cắt giảm lãi suất trong năm nay để đảm bảo rằng đã chắc thắng trong cuộc chiến lạm phát.

Paul Ashworth, nhà kinh tế trưởng Bắc Mỹ tại Capital Economics, cho biết: “Với lãi suất cao hơn rõ ràng đang đè nặng lên nhu cầu hiện nay, chúng tôi kỳ vọng lạm phát cơ bản sẽ tiếp tục giảm trong năm nay, điều này cuối cùng sẽ thuyết phục Fed bắt đầu hạ lãi suất vào cuối năm”.