Kỷ niệm 64 năm Ngày truyền thống Ngành Dầu khí Việt Nam (27/11/1961 – 27/11/2025): Petrovietnam hiện thực hóa ước nguyện của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Tầm nhìn chiến lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh

Cuối thập niên 1950, khi vai trò toàn cầu của nguồn năng lượng hydrocarbon ngày càng trở nên rõ nét, thế giới chứng kiến sự trỗi dậy của những nền kinh tế hùng mạnh nhờ phát triển công nghiệp dầu khí. Ở Việt Nam, ngay từ những năm đầu hòa bình ở miền Bắc, việc xây dựng và phát triển một ngành công nghiệp dầu khí hiện đại đã sớm trở thành mối quan tâm chiến lược của Đảng và Nhà nước ta.

Với tầm nhìn xa trông rộng và dự đoán thiên tài, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm đặt mục tiêu phải gây dựng tại Việt Nam một ngành công nghiệp dầu khí tầm cỡ quốc tế, một nền công nghiệp không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, mà còn là biểu tượng của ý chí tự lực, tự cường dân tộc.

Trong chuyến thăm Liên Xô năm 1959, bên cạnh hàng loạt cuộc hội đàm chính trị và kinh tế quan trọng, Người vẫn dành riêng sự chú ý cho ngành công nghiệp dầu khí – lĩnh vực mà Người tin rằng sẽ trở thành trụ cột của nền kinh tế Việt Nam trong tương lai. Tại cuộc gặp với các nhà lãnh đạo và kỹ sư dầu khí Liên Xô, Bác nói: “Tôi nghĩ Việt Nam chúng tôi có biển, nhất định sẽ có dầu. Nhưng vì đang chiến tranh nên chưa làm được. Tôi hy vọng và tin rằng sau khi Việt Nam kháng chiến thắng lợi, các đồng chí sẽ giúp chúng tôi tìm ra dầu, khai thác và chế biến dầu, xây dựng được khu công nghiệp dầu khí như Bacu ngày nay”.

Câu nói ấy không chỉ là dự cảm thiên tài, mà còn là tuyên ngôn khai sinh ngành dầu khí Việt Nam, đặt nền móng cho một chiến lược phát triển dài hơi gần 30 năm trước khi đất nước khai thác được tấn dầu thương mại đầu tiên.

Từ tầm nhìn đó, chủ trương đầu tiên của Đảng và Bác Hồ là nhanh chóng xây dựng đội ngũ cán bộ dầu khí – những người “đi tìm lửa” đầu tiên. Song song với việc gửi sinh viên sang các trường đại học dầu khí danh tiếng của Liên Xô và Rumani, công tác đào tạo trong nước cũng được triển khai thông qua chương trình hợp tác với Liên Xô trong tìm kiếm, khoan thăm dò dầu khí tại đồng bằng sông Hồng bằng công nghệ và thiết bị tiên tiến bấy giờ.

Ngày 27/11/1961, Đoàn Thăm dò Dầu lửa 36 – tổ chức chuyên trách đầu tiên trong lĩnh vực tìm kiếm, thăm dò dầu khí – được thành lập trực thuộc Tổng cục Địa chất, với nhiệm vụ khảo sát dầu hỏa và khí đốt trên phạm vi toàn miền Bắc. Sự ra đời của Đoàn Dầu lửa 36, trong thời điểm đất nước vẫn chìm trong khói lửa chiến tranh, thể hiện quyết tâm sắt đá của Đảng và Chính phủ trong việc hiện thực hóa ý nguyện của Bác Hồ.

Dẫu bom đạn ác liệt, điều kiện vật chất vô cùng thiếu thốn, công tác tìm kiếm và khoan thăm dò dầu khí vẫn được duy trì bền bỉ. Sau 15 năm kiên trì, kết quả đầu tiên cũng đến: Việt Nam phát hiện dòng khí thiên nhiên và condensate có giá trị thương mại tại giếng khoan số 61 – Tiền Hải, Thái Bình, với trữ lượng xác minh 1,3 tỷ m³. Phát hiện này không chỉ có giá trị về kinh tế, mà còn cung cấp dữ liệu quý báu về cấu trúc địa chất và tiềm năng dầu khí ở miền võng Hà Nội và vùng trũng An Châu, mở ra triển vọng mới cho ngành dầu khí nước nhà.

Ngay sau khi đất nước thống nhất, thực hiện ý nguyện của Bác Hồ, chỉ chưa đầy ba tháng sau ngày non sông liền một dải, ngày 9/8/1975, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 244-NQ/TW về việc triển khai thăm dò dầu khí trên phạm vi cả nước. Đây là văn bản đầu tiên của Đảng về dầu khí, đánh dấu bước ngoặt chiến lược trong tiến trình hình thành và phát triển của ngành. Nghị quyết không chỉ thể hiện tầm nhìn sáng suốt của Đảng, mà còn được xem như “sợi chỉ đỏ” xuyên suốt trong mọi giai đoạn phát triển của Petrovietnam.

Đặc biệt, Nghị quyết 244 đã khẳng định rõ: “Trong quá trình hợp tác, chúng ta phải giữ vững chủ quyền quốc gia, giữ vững độc lập tự chủ, nhanh chóng tăng cường tiềm lực của mình, tiến tới tự lực ở mức cao nhất có thể”.

Để hiện thực hóa mục tiêu ấy, trước yêu cầu cấp bách về tìm kiếm, thăm dò dầu khí, Đảng đã điều động những tướng lĩnh quân đội dày dạn kinh nghiệm, có bản lĩnh và kỷ luật thép, cùng các đơn vị kinh tế trong quân đội tham gia xây dựng ngành dầu khí.

Các thế hệ lão thành vẫn không quên những ngày cuối năm 1975, khi hàng nghìn người lính rời tay súng để cầm cuốc, cầm búa, bắt tay vào dựng nên nền công nghiệp dầu khí non trẻ. Họ không có kinh nghiệm cơ khí, không biết kỹ thuật khoan dầu, nhưng đã học ngày học đêm bên cạnh chuyên gia nước ngoài, miệt mài giữa nắng gió, sóng biển, mang trong mình niềm tin duy nhất: tìm dầu để làm giàu cho Tổ quốc. 

Những người lính năm xưa – những “người đi tìm lửa” đầu tiên – đã viết nên chương đầu tiên của lịch sử ngành dầu khí Việt Nam bằng mồ hôi, trí tuệ và khát vọng cống hiến, để hôm nay Petrovietnam vươn lên trở thành một tập đoàn công nghiệp – năng lượng hàng đầu quốc gia, góp phần hiện thực hóa trọn vẹn tâm nguyện của Bác Hồ.

Tự hào những người đi tìm lửa

Trải qua 64 năm, truyền thống vẻ vang của ngành dầu khí Việt Nam, chủ lực là Tập đoàn Công nghiệp – Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) được viết nên bằng mồ hôi, trí tuệ và cả tuổi trẻ của nhiều thế hệ “người đi tìm lửa”. Từ một ngành khởi đầu trong bom đạn và thiếu thốn, Petrovietnam nay đã trở thành một trong những trụ cột kinh tế – kỹ thuật hàng đầu của đất nước, hoạt động đồng bộ từ tìm kiếm, thăm dò, khai thác dầu khí đến công nghiệp khí, điện và năng lượng tái tạo, chế biến dầu khí và dịch vụ kỹ thuật dầu khí chất lượng cao.

Petrovietnam đóng vai trò “đầu tàu”, “hạt nhân” trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, góp phần hình thành các trung tâm công nghiệp năng lượng trọng điểm tại Vũng Tàu, Quảng Ngãi, Thanh Hóa, Hà Tĩnh, Đồng Nai, Cà Mau… bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, duy trì nguồn thu ngân sách, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội.

Petrovietnam đã vận hành hiệu quả chuỗi giá trị dầu khí hoàn chỉnh – từ khai thác đến chế biến, khí, điện và năng lượng mới. Theo Báo cáo tổng kết 50 năm xây dựng và phát triển Petrovietnam, đến nay Tập đoàn đã khai thác 441,5 triệu tấn dầu và 196 tỷ m³ khí, đáp ứng 60-70% nhu cầu xăng dầu, 70-80% nhu cầu khí dân dụng và 10% sản lượng điện cả nước. Đạt tổng doanh thu lũy kế 605 tỷ USD và nộp ngân sách trên 142 tỷ USD. Tổng tài sản hợp nhất vượt 1 triệu tỷ đồng, vốn chủ sở hữu 556 nghìn tỷ đồng. Giai đoạn 2020-2025, lợi nhuận toàn Tập đoàn đạt 316 nghìn tỷ đồng, tương đương 2,2 tỷ USD/năm. Dành hơn 5.130 tỷ đồng cho công tác an sinh xã hội – khẳng định Petrovietnam không chỉ là doanh nghiệp kinh tế, mà còn là điểm tựa của “5 An”: an ninh năng lượng, an ninh kinh tế, an ninh lương thực, an ninh quốc phòng và an sinh xã hội.

Trên trường quốc tế, Petrovietnam tiếp tục khẳng định uy tín và năng lực cạnh tranh, là đối tác tin cậy của nhiều tập đoàn năng lượng lớn trên thế giới. Trong nước, Petrovietnam góp phần giữ ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm nguồn cung năng lượng và là biểu tượng của ý chí tự lực, tự cường dân tộc.

Dấu ấn Công đoàn Petrovietnam

Cùng với những kết quả nổi bật trong sản xuất – kinh doanh của Tập đoàn, Công đoàn Petrovietnam tiếp tục khẳng định vai trò đồng hành, tiên phong trong việc khơi dậy và phát huy tinh thần đổi mới sáng tạo trong đội ngũ người lao động.

Công đoàn Petrovietnam khẳng định vai trò đồng hành cùng Tập đoàn, tiên phong trong việc khơi dậy và phát huy tinh thần đổi mới sáng tạo trong đội ngũ người lao động

Với phương châm “Nâng tầm tri thức Dầu khí”, Công đoàn Petrovietnam đã cụ thể hóa các phong trào thi đua gắn với nhiệm vụ chính trị, kinh tế của Tập đoàn, trong đó nổi bật là chương trình “Đổi mới sáng tạo Petrovietnam” – phong trào được triển khai sâu rộng, tạo nên sức lan tỏa mạnh mẽ trong toàn ngành. Các sáng kiến, giải pháp kỹ thuật, ý tưởng cải tiến quản lý, vận hành được hình thành từ thực tiễn lao động, góp phần tối ưu hóa quy trình sản xuất, nâng cao hiệu quả vận hành, tiết giảm chi phí và gia tăng năng suất lao động.

Nhiều chương trình, mô hình thi đua đã trở thành nguồn cảm hứng mới cho người lao động, khuyến khích họ mạnh dạn áp dụng khoa học – công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), công nghệ số vào sản xuất, quản lý và điều hành. Qua đó, không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần hình thành văn hóa đổi mới sáng tạo – một đặc trưng tiêu biểu của con người Petrovietnam thời kỳ mới.

Thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam và Đại hội VII Công đoàn Petrovietnam, các cấp công đoàn trong toàn ngành đã đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động; nâng cao năng lực đại diện, giám sát, phản biện xã hội; đồng thời gắn phong trào thi đua với thực hiện Nghị quyết 02-NQ/TW của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức và hoạt động công đoàn trong tình hình mới. Các phong trào như “Lao động giỏi – Lao động sáng tạo”, “Hội thi tay nghề Dầu khí”, “Hội thi An toàn – vệ sinh viên giỏi” được tổ chức bài bản, bám sát đặc thù của từng đơn vị, vừa thiết thực, vừa tạo môi trường rèn luyện, cống hiến và tỏa sáng cho người lao động.

Song song với công tác thi đua, Công đoàn Petrovietnam còn đặc biệt quan tâm tới việc đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng sáng tạo và quản trị hiện đại cho cán bộ, đoàn viên, người lao động. Thông qua các khóa tập huấn, diễn đàn, hội thảo chuyên đề, công đoàn đã góp phần xây dựng đội ngũ lao động Petrovietnam chuyên nghiệp, bản lĩnh, có năng lực thích ứng với yêu cầu chuyển đổi số, chuyển dịch năng lượng và hội nhập quốc tế.

Dưới ngọn cờ của Đảng, soi đường bằng tư tưởng Hồ Chí Minh vĩ đại, những người lao động Petrovietnam hôm nay nguyện tiếp bước thế hệ đi trước, giữ vững ngọn lửa truyền thống “Người đi tìm lửa”, không ngừng đổi mới, sáng tạo, vượt qua mọi thử thách, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ, góp phần xây dựng ngành công nghiệp năng lượng Việt Nam phát triển bền vững, Tổ quốc phồn vinh, nhân dân hạnh phúc. 

Lưu Quỳnh Điệp

Ban Nghiệp vụ, Công đoàn Petrovietnam