Báo chí, 'lá chắn' giúp thị trường chứng khoán chống tin đồn

Nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam, phóng viên Báo Nhà báo và Công luận đã có cuộc trao đổi với bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước về vai trò của công tác truyền thông trong phát triển thị trường, những định hướng sắp tới trong bối cảnh thị trường bước vào giai đoạn tăng tốc, hội nhập sâu rộng và thích ứng với kỷ nguyên chuyển đổi số, tài chính xanh và phát triển bền vững.

Thưa bà, trong gần ba thập kỷ hình thành và phát triển của ngành chứng khoán, đặc biệt là 25 năm vận hành thị trường chứng khoán Việt Nam, bà đánh giá như thế nào về vai trò của báo chí, truyền thông trong việc đồng hành, hỗ trợ sự phát triển của thị trường?

- Có thể nói, sau 25 năm hình thành và phát triển, thị trường chứng khoán (TTCK) đã trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn quan trọng của doanh nghiệp và nền kinh tế, đóng góp tích cực, hiệu quả vào công cuộc phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Đến nay, TTCK Việt Nam đã có trên 1.600 doanh nghiệp niêm yết/đăng ký giao dịch, với quy mô vốn hóa đạt hơn 7,4 triệu tỷ đồng, tương đương 65% GDP năm 2024 và có hơn 50 doanh nghiệp niêm yết có giá trị vốn hóa trên 01 tỷ USD. Cấu trúc thị trường ngày càng được hoàn thiện bao gồm thị trường cổ phiếu niêm yết/đăng ký giao dịch, chứng khoán phái sinh, trái phiếu chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp.

Trong từng chặng đường, hoạt động thông tin, tuyên truyền đã góp phần tích cực hỗ trợ thị trường chứng khoán phát triển theo đúng định hướng, chủ trương, đường lối của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước.

Nhận thức được vai trò, nên xuyên suốt từ ngày đầu thành lập thị trường tới nay, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước luôn đánh giá cao vai trò của công tác thông tin tuyên truyền trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Ủy ban xác định, công tác thông tin, tuyên truyền là nhiệm vụ quan trọng, là hoạt động góp phần tạo nên thành công trong xây dựng, thực thi chính sách, cũng như trong hoạt động quản lý, giám sát, điều hành thị trường chứng khoán.

Các cơ quan thông tấn, báo chí không chỉ đóng vai trò quan trọng giúp cơ quan quản lý nhà nước truyền thông chính sách, hỗ trợ TTCK phát triển, mà còn là cầu nối giữa cơ quan quản lý với thành viên thị trường và nhà đầu tư.

Dòng chảy thông tin tích cực từ các cơ quan thông tấn, báo chí là minh chứng cho thấy sự hỗ trợ hiệu quả để truyền tải chủ trương, thông điệp, chính sách và hoạt động từ cơ quan quản lý đến thị trường.

Cũng qua các cơ quan báo chí truyền thông, những phát hiện, ý kiến, đề xuất, góp ý của các doanh nghiệp và nhà đầu tư hay những bài viết phản biện chính sách của các phóng viên, nhà báo, chuyên gia kinh tế cũng được chuyển tải kịp thời đến cơ quan quản lý và hoạch định chính sách để từ đó có những điều chỉnh chính sách cho phù hợp với thực tiễn của thị trường cũng như thông lệ quốc tế.

Có thể khẳng định, với việc thông tin nhanh chóng, kịp thời, khách quan, chân thực và đa chiều, báo chí đã góp phần quan trọng trong minh bạch thông tin trên TTCK, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư, giúp TTCK hoạt động ngày càng công bằng, hiệu quả, bền vững, giúp hoạt động quản lý, điều hành thị trường ngày càng chuyên nghiệp, hiệu quả.

Chứng khoán là lĩnh vực rất đặc thù, có thể gọi là lĩnh vực “thông tin nóng” bởi có thể tác động tức thì lên diễn biến thị trường. Nhìn vào thực tế thông tin tác động tới thị trường biến động liên tục, khó dự báo trong những năm gần đây, cơ quan quản lý nhà nước đã có chủ trương gì trong công tác thông tin, tuyên truyền, góp phần hỗ trợ thị trường chứng khoán Việt Nam giảm sự tác động tiêu cực thái quá, duy trì sự ổn định, an toàn, thông suốt như vậy?

- Thị trường chứng khoán được ví là “hàn thử biểu của nền kinh tế”, vì thế các thông tin kinh tế vĩ mô, vi mô trong nước và quốc tế khi được truyền tải qua lăng kính của các nhà báo sẽ góp phần tác động tới niềm tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư.

Ủy ban Chứng khoán xác định thông tin tuyên truyền là công tác thường xuyên, liên tục. Như đã chia sẻ, chúng tôi xác định đây là một hoạt động gắn liền với nhiệm vụ chính trị được giao và là cấu phần không thể tách rời trong công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Trong những năm gần đây, sự phát triển của công nghệ thông tin, mạng xã hội đã đem lại nhiều lợi ích to lớn cho thị trường chứng khoán nói chung và cơ quan quản lý nhà nước nói riêng. Thị trường chứng khoán luôn vận động không ngừng theo tác động liên tục từ tổng hòa của nhiều yếu tố.

Tuy nhiên, ở một góc độ nào đó, trong dòng chảy thông tin nhanh nhạy nhưng thiếu sự sàng lọc, lẫn lộn giữa chính xác và không chính xác cũng đã tạo ra nhiều thách thức trong công tác thông tin, tuyên truyền của cơ quan quản lý.

Trên thực tế, thị trường chứng khoán cũng đã chịu biến động lớn bởi những tin đồn thiếu căn cứ, hay tin giả mạo…

Trong bối cảnh đó, các thông tin chính thống, chính xác, kịp thời của các cơ quan thông tấn, báo chí đã hỗ trợ rất tích cực cho sự ổn định và phát triển minh bạch của thị trường chứng khoán những năm gần đây.

Cùng với sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, thực tiễn cũng đã cho thấy nhiều thế hệ nhà báo, phóng viên đã gắn bó, đồng hành với thị trường và cơ quan quản lý chúng tôi. Chứng khoán là một lĩnh vực chuyên ngành đặc thù, đồng thời vận động liên tục, vì thế, vai trò, bản lĩnh và cả chuyên môn là đòi hỏi rất cao từ phía những “người cầm bút”.

Về phía cơ quan quản lý, chúng tôi từng chia sẻ rằng, trong nhiều năm qua, lĩnh vực chứng khoán có phần may mắn vì có nhiều nhà báo yêu nghề, có chuyên môn, chuyên nghiệp. Đó cũng là lý do mà chặng đường vừa qua đã ghi nhận nhiều tác phẩm báo chí chất lượng, có chiều sâu, hàm chứa nhiều phân tích sâu sắc, đa chiều hoặc mang tính phản biện cao, góp phần hỗ trợ tích cực cho thị trường chứng khoán phát triển minh bạch, chất lượng, bền vững.

Trong bối cảnh đất nước đang bước vào giai đoạn phát triển mới, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng đứng trước những cơ hội lớn để bứt phá mạnh mẽ. Bà đánh giá như thế nào về cơ hội này, và ngành Chứng khoán sẽ triển khai những định hướng truyền thông ra sao để tiếp tục đồng hành, thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường?

- Chiến lược Phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã xác định mục tiêu tổng quát là phát triển thị trường chứng khoán ổn định, an toàn, lành mạnh, hiệu quả, bền vững, hội nhập; nâng cao khả năng chống chịu rủi ro, có cơ cấu hợp lý giữa các cấu phần thị trường, trở thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng, chủ yếu cho nền kinh tế; duy trì tăng trưởng về quy mô, chú trọng nâng cao chất lượng; phát triển các công cụ tài chính xanh, tài chính bền vững; đẩy mạnh công tác chuyển đổi số trong lĩnh vực chứng khoán; xây dựng hệ thống quản lý, giám sát thị trường gắn với ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại; tăng cường liên kết và hội nhập quốc tế, từng bước thu hẹp về khoảng cách phát triển giữa thị trường Việt Nam so với thị trường phát triển.

Đặc biệt hơn, trong bối cảnh đất nước đang bước vào Kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc, vai trò của thị trường vốn nói chung, thị trường chứng khoán nói riêng càng trở nên quan trọng hơn trong nhiệm vụ huy động nguồn lực vốn trung và dài hạn phục vụ công cuộc phát triển kinh tế đất nước.

Điển hình như Nghị quyết 68-NQ/TW chính thức được ban hành Nghị quyết 68-NQ/TW đã thổi làn gió mới vào khu vực kinh tế tư nhân nói chung cũng như các doanh nghiệp tham gia trên thị trường chứng khoán nói riêng, tạo hiệu ứng lan tỏa tích cực.

Nhiệm vụ của ngành Chứng khoán sẽ được tăng cường hơn nữa. Theo đó, nhiệm vụ công tác thông tin, tuyên truyền tiếp tục được đẩy mạnh, nhất là công tác đào tạo nhà đầu tư trên các lĩnh vực mới.

Trong thời gian tới, chúng tôi mong rằng báo chí sẽ cùng đồng hành góp sức phát triển thị trường chứng khoán, hoàn thành những mục tiêu đề ra. Báo chí sẽ tiếp tục là cầu nối để chuyển tải các chính sách đến với doanh nghiệp, nhà đầu tư một cách chính xác, kịp thời. Qua đó, giúp cho chính sách đi vào thực tiễn cuộc sống, doanh nghiệp nhà đầu tư có thể nắm bắt, áp dụng chính sách tốt nhất hiệu quả nhất.

Tôi mong rằng, với sự phối hợp chặt chẽ, tích cực giữa cơ quan quản lý và cơ quan báo chí trong công tác thông tin tuyên truyền sẽ giúp đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao và đa dạng của công chúng bạn đọc, cũng như yêu cầu trong bối cảnh mới, trong xu thế phát triển mới.

Xin trân trọng cảm ơn bà!