Dự báo của Quỹ tiền tệ Quốc tế về các kịch bản làm giảm tốc độ tăng trưởng toàn cầu

Theo đó, Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) đã dự báo triển vọng tăng trưởng toàn cầu năm 2023 sẽ giảm nhẹ do lãi suất cao hơn nhưng cảnh báo rằng tình trạng hỗn loạn hệ thống tài chính có thể khiến kinh tế thế giới đến gần mức suy thoái. Tại báo cáo Triển vọng kinh tế thế giới mới nhất, IMF cho biết các rủi ro của hệ thống ngân hàng đã được kiềm chế nhờ các quyết sách mạnh mẽ sau sự cố của hai ngân hàng khu vực của Mỹ và việc sáp nhập của Credit Suisse. Nhưng nhìn chung, vẫn có tâm lý lo ngại về triển vọng bất ổn của khu vực tài chính và cuộc xung đột Nga - Ukraina kéo dài sẽ kéo sự tăng trưởng của nền kinh tế toàn cầu chậm lại.

IMF hiện đang dự báo tăng trưởng GDP thực tế toàn cầu ở mức 2,8% cho năm 2023 và 3,0% cho năm 2024, đánh dấu sự sụt giảm mạnh so với mức tăng trưởng 3,4% vào năm 2022 do chính sách tiền tệ thắt chặt hơn. Cả hai dự báo cho năm 2023 và 2024 đều giảm 0,1 điểm phần trăm so với ước tính đưa ra vào tháng 1, một phần do hoạt động yếu hơn ở một số nền kinh tế lớn hơn cũng như kỳ vọng thắt chặt tiền tệ hơn nữa để chống lạm phát dai dẳng. Triển vọng của Mỹ được cải thiện đôi chút, với dự báo tăng trưởng năm 2023 là 1,6% so với 1,4% dự báo hồi tháng 1 do thị trường lao động vẫn mạnh. Nhưng IMF đã cắt giảm dự báo đối với một số nền kinh tế lớn bao gồm Đức, hiện được dự báo sẽ giảm 0,1% vào năm 2023 và Nhật Bản, hiện được dự báo sẽ tăng 1,3% trong năm nay thay vì 1,8% như dự báo vào tháng 1.

IMF đã nâng dự báo lạm phát lõi năm 2023 lên 5,1%, từ mức dự đoán 4,5% hồi tháng 1, cho biết mức này vẫn chưa đạt đỉnh ở nhiều quốc gia mặc dù giá năng lượng và lương thực thấp hơn. Nhà kinh tế trưởng của IMF Pierre-Olivier Gourinchas cho rằng chính sách tiền tệ vẫn tập trung vào việc giảm lạm phát. Các ngân hàng trung ương không nên ngừng cuộc chiến chống lạm phát vì những rủi ro về ổn định tài chính, có vẻ "rất khó kiểm soát". Trong khi một cuộc khủng hoảng ngân hàng lớn không nằm trong kịch bản cơ sở của IMF, tình trạng tài chính xấu đi đáng kể "có thể dẫn đến một cuộc suy thoái nghiêm trọng hơn và cao hơn." Báo cáo bao gồm hai phân tích cho thấy tình trạng hỗn loạn tài chính gây ra những tác động vừa phải và nghiêm trọng đến tăng trưởng toàn cầu.

Trong một kịch bản "có thể xảy ra", căng thẳng đối với các ngân hàng dễ bị tổn thương - một số ngân hàng như hai ngân hàng Mỹ đã phá sản, chịu gánh nặng bởi các khoản lỗ chưa thực hiện do thắt chặt chính sách tiền tệ và phụ thuộc vào tiền gửi không được bảo hiểm - tạo ra một tình huống mà "các điều kiện cấp vốn cho tất cả các ngân hàng đều thắt chặt, do IMF cho biết mối quan tâm lớn hơn đối với khả năng thanh toán của ngân hàng và rủi ro tiềm tàng trên toàn hệ thống tài chính. Việc "thắt chặt vừa phải" các điều kiện tài chính này có thể làm giảm 0,3 điểm phần trăm tăng trưởng toàn cầu cho năm 2023, giảm xuống còn 2,5%. IMF cũng đưa ra một kịch bản suy thoái nghiêm trọng với tác động rộng lớn hơn nhiều từ rủi ro bảng cân đối kế toán ngân hàng, dẫn đến việc cắt giảm mạnh hoạt động cho vay ở Mỹ và các nền kinh tế tiên tiến khác, sự sụt giảm lớn trong chi tiêu hộ gia đình và sự rút lui của các quỹ đầu tư để tránh rủi ro. tài sản trú ẩn an toàn bằng đồng đô la. Các nền kinh tế thị trường mới nổi sẽ bị ảnh hưởng nặng nề do nhu cầu xuất khẩu giảm, đồng tiền mất giá và lạm phát bùng phát.

Kịch bản này có thể làm giảm mức tăng trưởng năm 2023 tới 1,8 điểm phần trăm, giảm xuống còn 1,0% - mức có nghĩa là tăng trưởng GDP bình quân đầu người gần như bằng không. Tác động tiêu cực có thể bằng khoảng một phần tư tác động suy thoái của cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009. Các rủi ro tiêu cực khác được IMF nhấn mạnh bao gồm lạm phát cao liên tục đòi hỏi ngân hàng trung ương phải tăng lãi suất mạnh mẽ hơn, leo thang chiến tranh ở Ukraine và những thất bại trong quá trình phục hồi của Trung Quốc sau COVID-19, bao gồm cả những khó khăn ngày càng trầm trọng trong lĩnh vực bất động sản.

Các dự báo của IMF không bao gồm tác động của việc cắt giảm sản lượng dầu gần đây của các nước OPEC+ khiến giá dầu tăng đột biến. Nó giả định giá dầu toàn cầu trung bình năm 2023 là 73 đô la/thùng - thấp hơn nhiều so với giá dầu thô Brent CLc1 tương lai là 84 đô la vào ngày 10/4, nhưng các nhà kinh tế IMF cho biết không rõ liệu mức này có thể được duy trì hay không. Cứ mỗi 10% giá dầu tăng, các mô hình của IMF cho thấy tốc độ tăng trưởng giảm 0,1 điểm phần trăm và lạm phát tăng 0,3 điểm phần trăm. IMF hiện cũng đưa ra mức tăng trưởng toàn cầu ở mức 3% vào năm 2028, mức triển vọng tăng trưởng 5 năm thấp nhất kể từ khi Báo cáo Triển vọng kinh tế thế giới được công bố lần đầu tiên vào năm 1990, phản ánh tốc độ tăng trưởng chậm lại một cách tự nhiên khi một số nền kinh tế mới nổi trưởng thành, nhưng cũng có tốc độ tăng trưởng dân số lực lượng lao động chậm hơn và sự phân mảnh của các nền kinh tế mới nổi dọc theo các ranh giới địa chính trị, được đánh dấu bằng căng thẳng Mỹ-Trung và cuộc chiến ở Ukraine.