Mỹ - Ukraine đạt nhiều tiến triển trong đàm phán hòa bình tại Berlin

Trên mạng xã hội X, đặc phái viên của Tổng thống Mỹ, ông Steve Witkoff, cho biết trong khuôn khổ đàm phán, hai bên đã thảo luận sâu rộng về kế hoạch hòa bình gồm 20 điểm, lĩnh vực kinh tế và nhiều vấn đề khác. Ông khẳng định hai bên đã đạt được nhiều tiến bộ và tiếp tục gặp lại nhau trong ngày 15-12 để bàn thảo về các khác biệt còn tồn tại.

Cuộc đàm phán Mỹ-Ukraine được tổ chức tại Phủ Thủ tướng Đức với sự tham dự của đặc phái viên Steve Witkoff, cố vấn Jared Kushner-con rể của Tổng thống Mỹ Donald Trump, cùng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các quan chức cấp cao của Kiev, bao gồm Thư ký Hội đồng An ninh Rustem Umerov và Tổng tham mưu trưởng quân đội Andrey Gnatov. Thủ tướng Đức Friedrich Merz đã rời khỏi phòng họp sau khi phát biểu mở đầu cuộc đàm phán. Trong ngày đàm phán đầu tiên, phái đoàn Mỹ và Ukraine đã trao đổi trong hơn 5 giờ đồng hồ.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz cùng phái đoàn của Mỹ và Ukraine trong cuộc đàm phán ngày 14-12 tại Berlin, Đức. Ảnh: Getty Images

Theo các nguồn tin, vòng đàm phán lần này diễn ra trong bối cảnh Washington và các đồng minh châu Âu gia tăng nỗ lực ngoại giao nhằm thúc đẩy một thỏa thuận chính trị chấm dứt cuộc xung đột kéo dài gần 4 năm tại Ukraine. Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng dự kiến tham gia các cuộc tham vấn tiếp theo tại Berlin, thể hiện vai trò ngày càng rõ nét của châu Âu trong tiến trình hòa bình.

Trả lời phỏng vấn báo chí hôm 14-12, Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb khẳng định cơ hội đạt được một thỏa thuận hòa bình tại Ukraine đang ở gần hơn bất kỳ thời điểm nào trong 4 năm qua. Tuy nhiên, theo đặc phái viên Steve Witkoff, một số vấn đề vẫn còn tồn tại, đặc biệt liên quan tới chủ quyền lãnh thổ được cho là “cực kỳ nhạy cảm và rất căng thẳng”. Việc bảo đảm an ninh cho Ukraine cũng là vấn đề còn nhiều vướng mắc.

Đáng chú ý, trước thềm đàm phán, Tổng thống Volodymyr Zelensky đã tuyên bố Ukraine sẵn sàng từ bỏ tham vọng gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) để đổi lấy các bảo đảm an ninh ràng buộc pháp lý từ phương Tây, coi đây là một sự thỏa hiệp nhằm chấm dứt xung đột với Nga. Theo hãng tin Reuters, động thái này đánh dấu một bước điều chỉnh lớn trong chính sách của Ukraine, quốc gia lâu nay coi việc gia nhập NATO là lá chắn an ninh trước các mối đe dọa.

Phát biểu với báo giới, Tổng thống Zelensky cho rằng các bảo đảm an ninh song phương từ Mỹ, cùng những cam kết an ninh tương tự Điều 5 của NATO từ các đối tác châu Âu và các quốc gia như Canada, Nhật Bản, có thể giúp ngăn chặn nguy cơ xung đột tái diễn trong tương lai. Ông nhấn mạnh các bảo đảm này cần có tính pháp lý rõ ràng và hiệu lực thực tế.

Về phía Nga, Moscow tiếp tục khẳng định yêu cầu Ukraine từ bỏ hoàn toàn ý định gia nhập NATO. Theo hãng tin TASS, Nga cho biết sẽ phản đối mạnh mẽ nếu các đề xuất do Ukraine và Liên minh châu Âu (EU) xây dựng được đưa vào kế hoạch hòa bình nhằm giải quyết xung đột hiện nay. Phát biểu với báo giới ngày 14-12, Trợ lý của Tổng thống Nga, ông Yuri Ushakov cho biết, Moscow hiện chưa được tiếp cận các đề xuất nói trên, song khẳng định Nga sẽ không chấp nhận những sửa đổi đi ngược lại lập trường đã nhiều lần được nêu rõ. Được biết, trong một dự thảo kế hoạch hòa bình mới nhằm chấm dứt xung đột Nga-Ukraine đang được Ukraine và các đối tác châu Âu thương thảo với Mỹ, trong đó đề xuất Ukraine gia nhập EU từ ngày 1-1-2027.

Các cuộc tiếp xúc tại Berlin diễn ra trong bối cảnh Mỹ, dưới sự thúc đẩy của Tổng thống Donald Trump, đã đưa ra một kế hoạch hòa bình cho Ukraine từ tháng 11 và kể từ đó tiến hành nhiều vòng trao đổi với các bên liên quan. Washington đang gia tăng sức ép nhằm thúc đẩy Kiev chấp nhận một thỏa thuận hòa bình. Hiện chưa rõ các cuộc đàm phán tại Berlin có thực sự tạo đột phá, đem lại triển vọng hòa bình cho xung đột kéo dài gần 4 năm qua tại Ukraine hay không, nhưng với Kiev, đây sẽ là một dấu mốc quan trọng, bởi kết quả của đàm phán sẽ góp phần quyết định các phương án bảo đảm an ninh và hỗ trợ tài chính tiếp theo mà phương Tây dành cho Kiev./.