Tự hào 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường: Xây nền xanh, dựng tương lai bền vững
Phát biểu tại lễ kỷ niệm 80 năm ngành Nông nghiệp và Môi trường, Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định chặng đường tám thập kỷ qua là bản hùng ca của trí tuệ và ý chí Việt Nam; đồng thời định hướng phát triển nông nghiệp sinh thái, kinh tế xanh, quản lý tài nguyên hiệu quả trong kỷ nguyên mới.
Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: PV
Sáng 12/11, tại Hà Nội, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập ngành (1945 – 2025) và Đại hội Thi đua yêu nước lần thứ I, với sự tham dự của Tổng Bí thư Tô Lâm, các đồng chí lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, cùng đông đảo đại biểu, khách quốc tế và các điển hình tiên tiến.
Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định, tám mươi năm qua là chặng đường vẻ vang, ghi dấu ý chí, trí tuệ và tinh thần sáng tạo của các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động – những người đã góp phần dựng xây một Việt Nam “xanh, hùng cường và phát triển”.
Ngay từ những ngày đầu lập nước, giữa muôn vàn gian khó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Nông dân ta giàu thì nước ta giàu, nông nghiệp ta thịnh thì nước ta thịnh”. Trong hai cuộc kháng chiến, nông nghiệp vẫn vững vàng vừa sản xuất, vừa chiến đấu, trở thành hậu phương lớn với tinh thần “tay cày, tay súng”, tạo nên kỳ tích “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”.
Sau ngày thống nhất đất nước, dù điều kiện vô cùng khó khăn, ngành Nông nghiệp vẫn nhanh chóng khôi phục sản xuất, phát triển hợp tác xã, trồng rừng, xây dựng hệ thống thủy lợi và ổn định đời sống nhân dân. Bước ngoặt lớn đến với Khoán 100 (1981) và Khoán 10 (1988) – hai chính sách đã khơi dậy tiềm năng của người nông dân, tạo nền tảng cho công cuộc Đổi mới năm 1986.
Tổng Bí thư Tô Lâm trao tặng kỷ vật cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: PV
Nhờ đó, Việt Nam từ chỗ thiếu ăn đã trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới. Các sản phẩm như gạo, cà phê, hạt điều, hồ tiêu, thủy sản, rau quả... liên tục đứng trong nhóm 5 nước xuất khẩu lớn nhất toàn cầu. Năm 2024, giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt hơn 62,5 tỷ USD, gấp gần 50 lần so với ba thập kỷ trước, đưa Việt Nam vào top 15 quốc gia xuất khẩu nông sản lớn nhất thế giới.
Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã làm thay đổi diện mạo làng quê, với hơn 78% xã đạt chuẩn, hạ tầng cải thiện rõ rệt, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm từ 58% năm 1993 xuống 4,06% năm 2024. “Đó là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của chính sách phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn,” Bộ trưởng nhấn mạnh.
Cùng với nông nghiệp, lĩnh vực tài nguyên và môi trường cũng không ngừng trưởng thành. Ngay từ những năm đầu độc lập, quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường đã được xác định là nhiệm vụ trọng yếu, gắn liền với an sinh và đời sống nhân dân.
Từ thập niên 1990 đến nay, hàng loạt đạo luật quan trọng như Luật Bảo vệ môi trường, Luật Đất đai, Luật Tài nguyên nước, Luật Khoáng sản, Luật Lâm nghiệp, Luật Đa dạng sinh học… đã tạo dựng nền tảng pháp lý đồng bộ, đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập quốc tế.
Các chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, ứng phó biến đổi khí hậu, trồng mới 5 triệu ha rừng, Một tỷ cây xanh được triển khai mạnh mẽ, mang lại kết quả rõ rệt. Tỷ lệ che phủ rừng hiện đạt trên 42%, nhiều hệ sinh thái được phục hồi, chất lượng môi trường cải thiện rõ nét. Việt Nam đứng thứ 54/166 quốc gia về phát triển bền vững, tăng 34 bậc so với năm 2016, xếp thứ hai ASEAN sau Thái Lan.
“Chúng ta có quyền tự hào về những người gìn giữ đất, nước, rừng, khoáng sản, biển – những người bảo vệ ‘mạch nguồn của sự sống’, những chiến sĩ nơi đầu sóng ngọn gió giữ gìn môi trường sinh thái cho muôn đời sau,” Bộ trưởng xúc động nói.
Bộ trưởng Trần Đức Thắng nhấn mạnh, Quốc hội khóa XV đã quyết nghị hợp nhất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ Tài nguyên và Môi trường thành Bộ Nông nghiệp và Môi trường từ ngày 1/3/2025. Đây là bước đi lịch sử, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng và Nhà nước trong quản lý tổng hợp tài nguyên quốc gia, hướng tới phát triển nhanh và bền vững.
Các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam chụp ảnh lưu niệm cùng lãnh đạo Bộ. Ảnh: PV
Ngay sau hợp nhất, Bộ đã nhanh chóng kiện toàn tổ chức bộ máy, đảm bảo tinh gọn, hoạt động thông suốt, hiệu lực và hiệu quả. Các phong trào thi đua được phát động sâu rộng, lan tỏa tinh thần đổi mới, sáng tạo. Tiêu biểu là các chương trình “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, “Chung tay vì người nghèo – không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số”, hay chiến dịch “Làm giàu, làm sạch cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai”.
“Đây là động lực quan trọng để toàn ngành vượt qua khó khăn, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được giao,” Bộ trưởng khẳng định.
Bước vào giai đoạn mới, ngành Nông nghiệp và Môi trường đối mặt với nhiều thách thức: biến đổi khí hậu, cạn kiệt tài nguyên, ô nhiễm môi trường và áp lực an ninh lương thực toàn cầu. Trước bối cảnh đó, Bộ trưởng Trần Đức Thắng đề ra mục tiêu xuyên suốt: “Phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh; bảo vệ và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên; chủ động thích ứng biến đổi khí hậu, bảo đảm an ninh môi trường.”
Để hiện thực hóa mục tiêu, Bộ trưởng nêu 5 nhóm giải pháp trọng tâm:
Hoàn thiện thể chế, mô hình quản trị hiện đại – sửa đổi đồng bộ pháp luật về đất đai, nước, rừng, môi trường, nông nghiệp; xây dựng mô hình Bộ tinh gọn, đa ngành, quản lý theo vùng và hệ sinh thái.
Bộ trưởng Trần Đức Thắng phát biểu tại lễ kỷ niệm. Ảnh: PV
Phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn, gắn khoa học – công nghệ với giá trị bền vững và thương hiệu nông sản Việt.
Quản lý, sử dụng hiệu quả tài nguyên, bảo đảm an ninh nguồn nước, nhất là tại các lưu vực xuyên biên giới như sông Mekong.
Thúc đẩy chuyển đổi số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn trong quản lý tài nguyên, sản xuất nông nghiệp thông minh.
Huy động nguồn lực cho chuyển đổi xanh, mở rộng hợp tác quốc tế, tiếp cận tài chính khí hậu, ODA thế hệ mới và vốn tư nhân.
Khép lại bài phát biểu, Bộ trưởng Trần Đức Thắng gửi lời tri ân sâu sắc tới các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đã cống hiến cho ngành suốt tám thập kỷ qua, đồng thời kêu gọi toàn ngành phát huy truyền thống, đổi mới tư duy, nâng cao năng suất, đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Nhân dịp này, Chủ tịch nước đã trao tặng Huân chương Lao động hạng Nhất cho Bộ Nông nghiệp và Môi trường ghi nhận những thành tích xuất sắc của Bộ đã đạt được trong thời gian qua.
