Bộ Y tế cam kết tăng cường quản lý an toàn thực phẩm, đề xuất tăng nặng xử phạt

Các cơ quan chức năng kiểm tra ATTP tại Hà Nội. Ảnh: IT

Công văn số 4398/BYT-VPB của Bộ Y tế, ban hành ngày 9/7, gửi Đoàn Đại biểu Quốc hội TP Huế, nhấn mạnh sự cấp thiết của việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, tăng cường chế tài xử phạt, và đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát.

Hoàn thiện khung pháp lý và tăng cường chế tài xử phạt

Để khắc phục tình trạng chồng chéo và vướng mắc trong quản lý ATTP, Bộ Y tế đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị xây dựng Luật ATTP sửa đổi, dự kiến trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại Kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025). Đồng thời, Bộ đang tham mưu Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định số 15/2018/NĐ-CP để giải quyết các vấn đề cấp bách, và nghiên cứu đề xuất tăng mức chế tài xử phạt vi phạm hành chính về ATTP từ 1,2 đến 2 lần so với mức hiện tại.

Các hành vi vi phạm trọng điểm được đề xuất tăng mức phạt bao gồm: Vi phạm quy định về tự công bố, đăng ký bản công bố sản phẩm; sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc, xuất xứ; sử dụng phụ gia thực phẩm, chất cấm, hóa chất ngoài danh mục cho phép; vi phạm điều kiện đảm bảo ATTP trong kinh doanh dịch vụ ăn uống; và vi phạm quy định về quảng cáo. Bộ Công an cũng đang đề xuất nâng mức hình phạt tù, hình phạt tiền đối với một số tội danh liên quan đến ATTP trong dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) để tăng tính răn đe.

Theo Bộ Y tế, từ năm 2020 đến tháng 5/2025, ngành Y tế đã kiểm tra hơn 1,9 triệu cơ sở và xử lý trên 50 nghìn cơ sở vi phạm với tổng số tiền phạt hơn 247 tỷ đồng.

Tăng cường thanh tra, kiểm tra và giám sát

Bộ Y tế, với vai trò Thường trực Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về ATTP, hàng năm xây dựng và ban hành kế hoạch hậu kiểm các cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm. Từ đầu năm 2025, Bộ đã ban hành 8 văn bản chỉ đạo các địa phương tăng cường đấu tranh phòng chống thuốc giả, sữa giả, thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả, và triển khai đợt cao điểm trong tháng 5/2025 để xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm. Cục ATTP (Bộ Y tế) cũng đã thành lập 5 tổ kiểm tra đột xuất tại các tỉnh để kiểm soát việc sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh nguyên liệu thực phẩm, sữa, thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Bộ Y tế đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan (Công an, Công Thương, Văn hóa Thể thao và Du lịch, Nông nghiệp và Môi trường) và UBND các cấp để điều tra, truy tìm nguồn gốc và triệt phá các đường dây sản xuất, buôn bán thực phẩm giả. Trách nhiệm quản lý toàn diện các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn được phân cấp cho UBND cấp tỉnh.

Về ứng dụng công nghệ thông tin, Bộ Y tế đang dự thảo Đề án tổng thể phát triển hạ tầng và ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ chuyển đổi số y tế đến năm 2030, nhằm tăng cường hiệu quả quản lý ATTP, phòng ngừa ngộ độc thực phẩm và truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế đã tăng cường quản lý và xử phạt nghiêm các hành vi quảng cáo sai sự thật, đặc biệt trên mạng xã hội. Cục ATTP đang phối hợp với Cục Phát thanh truyền hình và thông tin điện tử (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) để xử lý vi phạm hành chính về quảng cáo thực phẩm, sữa đối với nhiều cá nhân nổi tiếng. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo năm 2025 (có hiệu lực từ 1/1/2026) cũng đã bổ sung quy định về quyền và nghĩa vụ của người chuyển tải sản phẩm quảng cáo, yêu cầu họ xác minh độ tin cậy và chịu trách nhiệm trước pháp luật nếu nội dung quảng cáo không đảm bảo yêu cầu.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang nghiên cứu, đề xuất tăng mức tiền phạt, buộc tạm ngừng hoạt động quảng cáo có thời hạn đối với các trường hợp vi phạm nghiêm trọng, đồng thời yêu cầu các nền tảng mạng xã hội xuyên biên giới chặn gỡ nội dung, khóa tài khoản vi phạm và triển khai giải pháp công nghệ để kiểm duyệt chặt chẽ nội dung quảng cáo.

Bộ Y tế cũng tiếp tục công khai các hành vi vi phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng, phổ biến các quy định pháp luật về ATTP, và khuyến cáo người dân kiểm tra thông tin sản phẩm trên website của Cục ATTP (www.vfa.gov.vn) trước khi mua để nâng cao nhận thức và phòng tránh rủi ro.

Bộ Y tế khẳng định sẽ tiếp tục nỗ lực phối hợp với các bộ, ngành và địa phương để triển khai các giải pháp đồng bộ và hiệu quả nhằm bảo vệ sức khỏe và quyền lợi của người dân.