Đề xuất định danh người bán hàng, livestream, tiếp thị liên kết

Trình bày tờ trình của Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nêu rõ sự cần thiết Luật Thương mại điện tử. Theo ông, dự thảo luật được thiết kế có 8 chương, 50 Điều, trong đó quy định 4 mô hình hoạt động thương mại điện tử gồm: Nền tảng thương mại điện tử kinh doanh trực tiếp; nền tảng thương mại điện tử trung gian; mạng xã hội hoạt động thương mại điện tử; nền tảng tích hợp đa dịch.

Định danh người bán trong nước trên mạng qua VNeID

Một trong những điểm mới, là dự thảo luật quy định định danh người bán hàng. Theo đó, chủ quản nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm định danh người bán trong nước qua VneID. Còn người bán nước ngoài thì phải định danh thông qua giấy tờ chứng minh tính hợp pháp

Với hoạt động bán hàng livestream, dự thảo luật quy định theo hướng chủ quản nền tảng phải xác thực danh tính người livestream, công khai và thực hiện cơ chế, biện pháp kiểm soát theo thời gian thực nội dung bán hàng livestream.

Người bán phải cung cấp cho người livestream các tài liệu pháp lý chứng minh đáp ứng điều kiện.

Người livestream thì không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hoá, dịch vụ.

Dự thảo luật cũng quy định người livestream cũng phải thực hiện đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận đối với hàng hoá, dịch vụ thuộc trường hợp pháp luật quy định phải xác nhận nội dung quảng cáo.

Người bán nước ngoài cũng phải định danh

Với hoạt động tiếp thị liên kết, dự thảo luật quy định theo hướng tổ chức cung cấp dịch vụ tiếp thị liên kết phải định danh người tiếp thị liên kết; có cơ chế theo dõi, giám sát hoạt động của người tiếp thị liên kết; ngăn chặn, gỡ bỏ các liên kết cho hàng hoá, dịch vụ vi phạm pháp luật.

Người tiếp thị liên kết thì không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung khác liên quan đến hàng hoá, dịch vụ; không được thực hiện tiếp thị liên kết trên các nền tảng số chưa đáp ứng điều kiện hoạt động tại Việt Nam.

Theo dự thảo luật, dịch vụ tiếp thị liên kết trong thương mại điện tử là dịch vụ tiếp thị hàng hóa, dịch vụ thông qua hệ thống liên kết (đường dẫn truy cập, mã giới thiệu hoặc phương thức tương tự) được phân phối bởi người tiếp thị liên kết trên các nền tảng thương mại điện tử.

Tổ chức cung cấp dịch vụ tiếp thị liên kết và người tiếp thị liên kết trong thương mại điện tử được nhận hoa hồng hoặc các lợi ích hợp pháp khác theo thỏa thuận giữa các bên.

Nhằm đảm bảo cạnh tranh công bằng giữa người bán trong nước và nước ngoài, dự thảo luật quy định trách nhiệm của người bán nước ngoài hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam tương ứng với người bán trong nước.

Theo đó, người bán nước ngoài phải cung cấp thông tin cho chủ quản nền tảng thương mại điện tử phục vụ việc định danh; minh bạch thông tin người bán, thông tin hàng hóa dịch vụ.

Họ cũng phải cung cấp giấy tờ chứng minh đáp ứng điều kiện đầu tư, kinh doanh cho nền tảng thương mại điện tử trước khi cho phép thực hiện hoạt động bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ trên nền tảng.

Đồng thời, dự thảo ràng buộc trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử bảo đảm hiển thị công khai thông tin về người bán, hàng hóa, dịch vụ trên nền tảng.

Cần làm rõ “khoảng trống” về thương mại điện tử

Trình bày báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Thường trực Ủy ban này nhất trí tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý về thương mại điện tử.

Tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, để bảo vệ tốt hơn quyền lợi người tiêu dùng, chống thất thu thuế, kiểm soát vấn đề hảng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng… với các hoạt động kinh doanh trên môi trường điện tử không thể giải quyết chỉ bằng việc ban hành Luật Thương mại điện tử và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật này, mà cần hoàn thiện tổng thể các quy định pháp luật có liên quan và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị báo cáo bổ sung, làm rõ những tồn tại, hạn chế, “khoảng trống” trong các luật hiện hành và các dự án luật đang được đồng thời trình Quốc hội cần được khắc phục, bổ sung, hoàn thiện bởi các quy định riêng tại dự án Luật Thương mại điện tử.

Thường trực Ủy ban Kinh tế Tài chính cũng đề nghị rà soát, hoàn thiện nội dung các điều, khoản cụ thể tại dự thảo luật theo hướng tách bạch rõ những nội dung thực hiện theo quy định của luật này so với các luật có liên quan.

“Không quy định lại các nội dung đã được quy định tại các luật quy định chung hoặc các luật quản lý ngành, lĩnh vực khác, không tạo nên sự chồng chéo, trùng lẫn, mâu thuẫn, xung đột pháp luật, không phát sinh thủ tục hành chính không cần thiết, không tạo vướng mắc pháp lý trong quá trình tổ chức thực hiện”, ông Mãi nhấn mạnh.

Nội dung nữa, theo cơ quan thẩm tra, cần quy định rõ về phạm vi, nội hàm “hoạt động thương mại điện tử”; rà soát, làm rõ quy định tương ứng với đặc thù của việc giao kết mua bán hàng hóa so với giao kết cung cấp dịch vụ, bởi bản chất cách thức, hoạt động dịch vụ rất khác với các nền tảng thương mại điện tử.