Sức hút văn hoá Việt Nam trên trường quốc tế: Từ Nghị quyết 59 đến khát vọng toàn cầu

Xem th

Nghị Quyết 59 

Hội nhập đa chiều và tầm quan trọng của sức mạnh mềm văn hoá

Việt Nam, với lịch sử hàng ngàn năm văn hiến, kho tàng di sản đồ sộ và những giá trị văn hóa độc đáo, đang nắm giữ tiềm năng to lớn để tạo ra sức lan tỏa mạnh mẽ. Nghị quyết đã tạo cơ sở cho việc nhìn nhận văn hóa như một tài sản chiến lược, cần được đầu tư, bảo tồn và phát triển một cách bài bản, chuyên nghiệp để hội nhập hiệu quả.

Hội nhập văn hoá nhưng phải gắn với bảo tồn, phát huy và quảng bá văn hóa dân tộc. Ảnh minh hoạ: IT

Những dấu ấn của văn hoá Việt Nam trên bản đồ thế giới

Trong những năm gần đây, sức hút của văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế đã thể hiện rõ nét qua nhiều lĩnh vực.

Về ẩm thực, từ lâu, phở, bún chả, nem rán đã trở thành những cái tên quen thuộc và được yêu thích khắp thế giới. Sự phong phú, tinh tế và cân bằng hương vị của ẩm thực Việt đã chinh phục những thực khách khó tính nhất, đưa Việt Nam trở thành một trong những điểm đến ẩm thực hàng đầu.

Thực tế, theo thống kê của Google Trends, "Vietnamese food" liên tục nằm trong top 10 cụm từ tìm kiếm về ẩm thực quốc tế trong nhiều năm qua. Nhiều đầu bếp Việt như Chef Peter Cường Franklin của Anan Saigon, hay Vietnamese Foodies với hệ thống 10 nhà hàng khắp Dubai dưới sự dẫn dắt của bà Hoa Nguyễn đã ghi dấu ấn trên bản đồ ẩm thực toàn cầu, mở chuỗi nhà hàng và quảng bá tinh hoa món Việt.

Bên cạnh đó, điện ảnh Việt Nam đang ngày càng khẳng định vị thế với nhiều tác phẩm chất lượng, chạm đến trái tim khán giả quốc tế và giành được giải thưởng tại các liên hoan phim uy tín. Nổi bật là bộ phim "Inside the Yellow Cocoon Shell" (Bên trong vỏ kén vàng) của đạo diễn Phạm Thiên Ân đã giành giải Camera Vàng tại Liên hoan phim Cannes 2023, hay "Cu Li không bao giờ khóc" của đạo diễn Phạm Ngọc Lân được giải thưởng của liên hoan phim Berlin.

Bên cạnh đó, âm nhạc, nghệ thuật biểu diễn truyền thống như múa rối nước, ca trù (được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp năm 2009), nhã nhạc cung đình Huế (được UNESCO công nhận là Kiệt tác di sản truyền khẩu và phi vật thể của nhân loại năm 2003) tiếp tục được gìn giữ, phát huy và giới thiệu rộng rãi, thu hút sự quan tâm của giới nghiên cứu và công chúng quốc tế.

Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc được công nhận là Di sản văn hóa thế giới vào ngày 12/7, tại Kỳ họp lần thứ 47 của UNESCO diễn ra từ ngày 6 -16/7 ở Paris, Pháp. Ảnh: fanpage Yên Tử

Đặc biệt, các di sản thế giới được UNESCO công nhận như Vịnh Hạ Long, Phố cổ Hội An, Quần thể di tích Cố đô Huế, Thánh địa Mỹ Sơn, Phong Nha – Kẻ Bàng, hay Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long, Thành nhà Hồ... đã trở thành những điểm đến hấp dẫn, mời gọi du khách khám phá chiều sâu lịch sử và bản sắc văn hóa Việt.

Mới đây nhất, UNESCO đã công nhận Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản thế giới, là bằng chứng cho sự kết hợp độc đáo giữa Nhà nước, tôn giáo và Nhân dân trong việc hình thành bản sắc dân tộc Việt Nam. Năm 2025, Việt Nam tiếp tục đón lượng khách quốc tế tăng trưởng mạnh mẽ, với hơn 10,6 triệu lượt khách trong 6 tháng đầu năm, trong đó du lịch văn hóa đóng góp đáng kể vào doanh thu và hình ảnh điểm đến.

Nói đến văn hoá Việt Nam trên trường quốc tế thì không thể không nhắc đến “Áo dài – Biểu tượng vượt thời gian”. Tà áo dài Việt Nam không chỉ là trang phục truyền thống mà đã trở thành một biểu tượng thời trang duyên dáng, tinh tế, được giới mộ điệu quốc tế ngưỡng mộ và xuất hiện trên nhiều sàn diễn thời trang danh giá. Áo dài thường xuyên được các hoa hậu, người nổi tiếng quốc tế lựa chọn mặc khi đến thăm Việt Nam và xuất hiện trong các bộ sưu tập của nhiều nhà thiết kế quốc tế.

Ngoài ra, các môn võ cổ truyền Việt Nam, với sự dẻo dai, tinh túy và triết lý sâu sắc, cũng đang dần được biết đến rộng rãi, thu hút nhiều võ sinh quốc tế đến học hỏi và trải nghiệm. Các giải đấu võ cổ truyền quốc tế, ví dụ như Giải Vovinam Thế giới, đã thu hút hàng trăm võ sĩ từ hàng chục quốc gia tham dự, cho thấy sự lan tỏa của võ Việt.

Khát vọng toàn cầu

Định hướng phát triển và nâng tầm văn hoá Việt 

Để sức hút văn hóa Việt Nam thực sự vươn tầm toàn cầu và bền vững, việc cụ thể hóa các định hướng của Nghị quyết 59-NQ/TW là vô cùng cần thiết. Cần có sự đầu tư bài bản vào các ngành công nghiệp văn hóa (điện ảnh, âm nhạc, thời trang, trò chơi điện tử...), phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao và có tầm nhìn dài hạn trong việc xây dựng thương hiệu văn hóa quốc gia. Chính phủ đã và đang có những chính sách ưu đãi cho các ngành công nghiệp sáng tạo, với mục tiêu đạt doanh thu hàng tỷ USD và tạo ra hàng triệu việc làm trong thập kỷ tới.

Cùng với đó, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ số để quảng bá văn hóa trên các nền tảng trực tuyến, mạng xã hội, tạo ra nội dung hấp dẫn, đa dạng ngôn ngữ và phù hợp với thị hiếu quốc tế. Việc phát triển các bảo tàng ảo, triển lãm số, hay các trò chơi điện tử mang đậm bản sắc văn hóa là những hướng đi đầy tiềm năng. Ví dụ, các dự án "Di sản Việt Nam" với các mô hình 3D của các di tích lịch sử đã thu hút hàng triệu lượt truy cập ảo từ khắp nơi trên thế giới. Điển hình như: Dự án “3D 63 tỉnh, thành Phố Isometric - Việt Nam”, Dự án “Di sản văn hóa Phật giáo Việt Nam” và “Đèn cổ Việt Nam”, Dự án “Chiến thắng Hà Nội 12 ngày đêm”...

Để khuyến khích giao lưu văn hóa và sáng tạo, cần tạo điều kiện thuận lợi cho các nghệ sĩ, nhà văn hóa Việt Nam tham gia các sự kiện quốc tế, đồng thời chào đón các chương trình giao lưu văn hóa từ nước ngoài, tạo môi trường cho sự sáng tạo và tiếp biến văn hóa có chọn lọc. Hàng năm, Việt Nam tổ chức hàng trăm sự kiện giao lưu văn hóa, nghệ thuật với các nước, thu hút sự tham gia của hàng nghìn nghệ sĩ và đoàn nghệ thuật quốc tế.

Hướng tới gắn kết văn hóa với kinh tế và du lịch. Xây dựng các sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo, các tour trải nghiệm sâu sắc về văn hóa địa phương, cũng như phát triển các ngành nghề thủ công mỹ nghệ truyền thống, tạo giá trị kinh tế từ di sản văn hóa. Theo số liệu từ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, đóng góp của các ngành công nghiệp văn hóa vào GDP đã tăng trưởng trung bình 7-8% mỗi năm trong giai đoạn 2015-2020, dự kiến sẽ tiếp tục tăng mạnh trong những năm tới.

Quan trọng nhất, mỗi người dân Việt Nam cần là một "đại sứ văn hóa," lan tỏa những giá trị tốt đẹp của đất nước mình đến bạn bè quốc tế, góp phần xây dựng một hình ảnh Việt Nam thân thiện, hiếu khách và giàu bản sắc.

Sức hút văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế không chỉ là một mục tiêu, mà là một hành trình liên tục của sự bảo tồn, sáng tạo và quảng bá. Với định hướng rõ ràng từ Nghị quyết 59-NQ/TW, cùng với khát vọng và nỗ lực chung của toàn xã hội, văn hóa Việt Nam chắc chắn sẽ tiếp tục tỏa sáng, góp phần quan trọng vào sự phát triển bền vững và thịnh vượng của đất nước trong kỷ nguyên hội nhập toàn cầu.