Tây Ninh: Khơi thông những “điểm nghẽn” trong thực hiện Nghị quyết 57

Tổ giúp việc Ban Chỉ đạo tỉnh Tây Ninh thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW họp, bàn các giải pháp trọng tâm. Ảnh: Thu Huyền

Bước tiến nổi bật trong triển khai Nghị quyết 57

Theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tây Ninh, trong lĩnh vực CĐS, tỉnh đã tái cấu trúc toàn diện hạ tầng công nghệ thông tin sau khi sáp nhập và nhanh chóng vận hành các nền tảng số dùng chung. Hệ thống quản lý văn bản, họp không giấy, giải quyết thủ tục hành chính, thanh toán trực tuyến và nền tảng tích hợp - chia sẻ dữ liệu (LGSP) hoạt động ổn định từ tỉnh đến xã. Tỷ lệ hồ sơ trực tuyến đạt 98,5%, tỷ lệ hài lòng của người dân đạt 99%, và hơn 85,5 triệu lượt giao dịch dữ liệu được thực hiện – những con số thể hiện rõ hiệu quả của quá trình số hóa trong chỉ đạo, điều hành và phục vụ người dân.

Song song đó, Trung tâm Giám sát, điều hành thông minh (IOC) được đưa vào vận hành với vai trò “bộ não số” của tỉnh. Toàn bộ chỉ số kinh tế - xã hội quan trọng được cập nhật theo thời gian thực, hỗ trợ lãnh đạo ra quyết định dựa trên dữ liệu. Hệ thống 1022 hợp nhất và ứng dụng “Tây Ninh Smart” trở thành kênh tương tác chính thức giữa chính quyền với người dân, tiếp nhận và xử lý hàng ngàn phản ánh mỗi ngày, nâng cao tính minh bạch và hiệu quả phục vụ công dân.

Không chỉ dừng lại ở hạ tầng, Tây Ninh còn chú trọng phát triển xã hội số thông qua phong trào “Bình dân học vụ số”, mô hình “Đại sứ số - Gia đình số” và hoạt động của hơn 1.500 tổ công nghệ số cộng đồng. Sự vào cuộc của lực lượng này đã giúp kỹ năng số lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng, thúc đẩy dịch vụ công trực tuyến và thanh toán không dùng tiền mặt.

Về KHCN và ĐMST, tỉnh Tây Ninh đang quản lý 135 nhiệm vụ KHCN, công bố các “bài toán lớn” để doanh nghiệp đề xuất giải pháp, hỗ trợ ươm tạo 6 dự án khởi nghiệp và triển khai 11 nhiệm vụ theo mô hình hợp tác “3 nhà”. Toàn tỉnh đã có 16 tổ chức KHCN, 26 doanh nghiệp KHCN, cùng các doanh nghiệp công nghệ cao. Điều này cho thấy hệ sinh thái ĐMST đang hình thành và phát triển.

Đặc biệt, đề án thành lập Trung tâm ĐMST tỉnh đang được xây dựng, được kỳ vọng trở thành “đầu mối chiến lược” để thúc đẩy nghiên cứu, kết nối doanh nghiệp – viện, trường và hỗ trợ các dự án khởi nghiệp chất lượng cao trong thời gian tới.

Những “điểm nghẽn” cần tháo gỡ

Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tây Ninh cho biết, nguồn nhân lực đang là “điểm nghẽn” lớn nhất trong quá trình tỉnh triển khai thực hiện Nghị quyết 57. Theo đó, đội ngũ quản lý khoa học công nghệ của tỉnh còn mỏng, đội ngũ chuyên gia về công nghệ thông tin, AI, dữ liệu lớn còn thiếu vắng. Cán bộ làm công tác CĐS cấp xã có trình độ chuyên môn không đồng đều, thiếu kỹ năng và kiến thức cần thiết.

Tỉnh Tây Ninh chưa có các viện nghiên cứu, trường đại học mạnh, phòng thí nghiệm trọng điểm. Hạ tầng nghiên cứu còn phân tán, thiếu đồng bộ. Hạ tầng số tại cấp xã dù đã cải thiện, nhưng nhiều trang thiết bị vẫn còn cũ, chưa đáp ứng yêu cầu an toàn, an ninh mạng ở mức độ cao.

Cùng với đó, nguồn lực tài chính còn phụ thuộc lớn vào ngân sách. Việc huy động vốn ngoài ngân sách cho KHCN, ĐMST còn rất hạn chế. Doanh nghiệp chưa mạnh dạn đầu tư cho nghiên cứu và phát triển. Dự toán kinh phí cho KHCN chưa đạt mục tiêu 2% tổng chi ngân sách.

Về nhận thức, một bộ phận cán bộ và doanh nghiệp còn chưa sâu sắc trong nhận thức về vai trò của KHCN, ĐMST và CĐS. Nhiều sở, ngành, địa phương coi nhiệm vụ KHCN, ĐMST và CĐS là của Sở Khoa học và Công nghệ. Nhiều doanh nghiệp vẫn coi nghiên cứu và phát triển là chi phí chứ không phải là đầu tư cho tương lai.

Ngoài ra, việc liên kết "4 nhà" (Nhà nước - Viện, trường - Doanh nghiệp - Nhà đầu tư) còn lỏng lẻo, chưa thực sự trở thành một hệ sinh thái cộng sinh. Doanh nghiệp chưa chủ động "đặt hàng" viện, trường. Kết quả nghiên cứu chưa được thương mại hóa hiệu quả.

Giải pháp trọng tâm để tạo đột phá

Để hiện thực hóa mục tiêu đưa KHCN, ĐMST và CĐS trở thành động lực tăng trưởng mới, theo Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tây Ninh, thời gian tới tỉnh cần tập trung vào 3 nhóm giải pháp đột phá: Về thể chế và chính sách; về nguồn lực và về phát triển KHCN, ĐMST và CĐS.

Trong đó, về thể chế và chính sách, ở cấp tỉnh, Tây Ninh cần tiếp tục nghiên cứu và trình ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù, có tính đột phá để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu KHCN, ĐMST và CĐS. Đồng thời xây dựng quy định về quỹ phát triển khoa học và công nghệ và quỹ đầu tư mạo hiểm cấp địa phương. Đẩy nhanh tiến độ xây dựng đề án thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo tỉnh, khu công nghiệp công nghệ số, công nghiệp công nghệ cao.

Về nguồn lực, tỉnh cần có chính sách đột phá để thu hút chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về quản trị công nghệ, phân tích dữ liệu, an toàn thông tin cho đội ngũ cán bộ chuyên trách. Cùng với đó, ưu tiên nguồn lực đầu tư cho KHCN, ĐMST và CĐS, trọng tâm là nâng cấp Trung tâm Dữ liệu tỉnh, xây dựng các phòng thí nghiệm dùng chung, không gian sáng tạo mở.

Đối với nhóm giải pháp về phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Tây Ninh cho rằng cần thúc đẩy các nhiệm vụ KHCN theo cơ chế "đặt hàng" từ sở ban ngành, doanh nghiệp và thị trường; hỗ trợ doanh nghiệp phát triển KHCN, ĐMST và CĐS. Đưa vào vận hành Trung tâm Đổi mới sáng tạo tỉnh để xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo trên cơ sở liên kết "4 nhà".

Bên cạnh đó, tập trung phát triển kinh tế số trong các ngành, lĩnh vực ưu tiên như nông nghiệp công nghệ cao, du lịch, logistics. Đồng thời đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình, tăng cường cung cấp dịch vụ số thiết yếu, thúc đẩy phát triển xã hội số.