Thanh tra Chính phủ tích cực, chủ động thực hiện hiệu quả Nghị quyết 27 của Chính phủ

Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XV, Quốc hội tiến hành thảo luận tại tổ về Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo. Ảnh: quochoi.vn

Một trong những nội dung trọng tâm của Nghị quyết 27 là đẩy mạnh hơn nữa việc rà soát, hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả tổ chức thi hành pháp luật, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, kịp thời tháo gỡ các “điểm nghẽn”, “nút thắt” về pháp luật, tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Trong đó nêu rõ: “Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ưu tiên thời gian, nguồn lực, trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế”.

Thực hiện Nghị quyết 27, trong quý III năm 2025, Thanh tra Chính phủ đã tập trung xây dựng và hoàn thiện thể chế. Cụ thể, từ ngày 1/7/2025 đến nay, Thanh tra Chính phủ đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội ban hành Luật Thanh tra năm 2025; tham mưu Chính phủ ban hành 2 Nghị định: Nghị định số 216/2025/NĐ-CP ngày 5/8/2025 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn một số điều của Luật Thanh tra; Nghị định số 217/2025/NĐ-CP ngày 5/8/2025 của Chính phủ quy định về hoạt động kiểm tra chuyên ngành; ban hành theo thẩm quyền Thông tư số 03/2025/TT-TTCP ngày 30/7/2025 của Tổng Thanh tra Chính phủ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Bên cạnh đó, Thanh tra Chính phủ đã hoàn thiện 2 dự thảo Luật: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng. Đến nay, 2 dự thảo luật đã được Chính phủ trình Quốc hội xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Theo Thanh tra Chính phủ, qua quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, thực hiện mô hình tổ chức chính quyền địa phương 02 cấp, sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra đặt ra yêu cầu sửa đổi, bổ sung Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và Luật Phòng, chống tham nhũng, nhằm kịp thời thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng; khắc phục một bước những hạn chế, bất cập của pháp luật, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn, góp phần nâng cao hiệu quả các mặt công tác này.

Cụ thể, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo tập trung sửa đổi, bổ sung một số nội dung còn vướng mắc, bất cập trong thực tiễn triển khai thực hiện các luật.

Trong đó, lược bỏ quy định liên quan đến cấp huyện trong tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo; điều chỉnh thẩm quyền, trách nhiệm trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo theo mô hình tổ chức mới của chính quyền địa phương, tòa án, viện kiểm sát, thanh tra. Đặc biệt, tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan tham mưu ở cấp xã, hoàn thiện cơ chế tham mưu ở cấp tỉnh, bộ, ngành trong công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.

Đồng thời, bổ sung các quy định về: Tiếp công dân trực tuyến; Thủ tướng Chính phủ ủy quyền cho Tổng Thanh tra Chính phủ trong giải quyết tố cáo; cơ chế xác định thẩm quyền giải quyết tố cáo trong trường hợp không xác định được thẩm quyền giải quyết theo quy định của pháp luật hiện hành; giao Chính phủ quy định hình thức tiếp công dân trực tuyến; tạm đình chỉ, đình chỉ giải quyết khiếu nại; hình thức rút khiếu nại nhằm bảo đảm phù hợp với thực tiễn giải quyết khiếu nại. Mặt khác, sửa đổi quy định tiếp công dân định kỳ của Chủ tịch UBND cấp xã.

Đối với công tác phòng, chống tham nhũng, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng tập trung sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các chính sách về các biện pháp phòng ngừa tham nhũng, gồm: Đánh giá về công tác phòng, chống tham nhũng; cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập; kê khai tài sản, thu nhập và xác minh tài sản, thu nhập.

Cùng với đó, hoàn thiện các chính sách về phát hiện tham nhũng, gồm: Thẩm quyền của các cơ quan thanh tra trong thanh tra vụ việc có dấu hiệu tham nhũng; tiếp nhận và xử lý phản ánh, tố cáo về hành vi tham nhũng. 

Ngoài ra, hoàn thiện chính sách về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập để phòng ngừa tham nhũng.

Cả hai dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiếp công dân, Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng đều nhận được sự quan tâm rất lớn của dư luận. Nhiều ý kiến đánh giá, dự thảo đã được Thanh tra Chính phủ chuẩn bị công phu, bám sát yêu cầu thực tiễn, thể hiện rõ tinh thần cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong thi hành công vụ và tăng cường cơ chế kiểm soát quyền lực.

Việc sửa đổi đồng bộ các luật quan trọng này là bước đi cần thiết nhằm củng cố hệ thống pháp luật, phù hợp với các mô hình tổ chức bộ máy hành chính mới, tăng cường tính minh bạch, hiệu quả trong quản lý Nhà nước. Việc bổ sung các quy định về chuyển đổi số, như tiếp công dân trực tuyến và cơ sở dữ liệu quốc gia về kiểm soát tài sản, thu nhập, được xem là một đột phá quan trọng nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác này.

Theo nhiều chuyên gia, nếu được thông qua, các Luật sửa đổi, bổ sung lần này sẽ góp phần quan trọng nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp; đồng thời tạo chuyển biến mạnh mẽ trong xây dựng nền hành chính liêm chính, minh bạch.