Sản xuất công nghiệp phục hồi, xuất nhập khẩu hướng tới kỷ lục 1.000 tỷ USD

Sản xuất công nghiệp phục hồi

Là doanh nghiệp hoạt động trong ngành công nghiệp hỗ trợ, từ đầu năm đến nay, tình hình sản xuất, kinh doanh của Công ty CP Ốc vít Brother Việt Nam (trụ sở tại Bắc Ninh) vẫn diễn ra rất thuận lợi.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Tiến Thưởng, Tổng giám đốc Công ty CP Ốc vít Brother Việt Nam cho hay, với sản phẩm chính là bu lông, ốc vít, đai ốc, các sản phẩm linh kiện phục vụ cho các ngành công nghiệp như ô tô, xe máy, xe đạp, đồ gia dụng, thiết bị điện, điện tử và gần đây đang hướng tới các sản phẩm cho ngành hàng không, dù thị trường từ đầu năm đến nay có nhiều khó khăn nhưng hoạt động của doanh nghiệp vẫn đạt theo tiến độ doanh nghiệp đã đề ra. Đáng chú ý, đầu ra các sản phẩm của doanh nghiệp có xu hướng tăng đều về cuối năm.

Theo báo cáo do S&P Global công bố ngày 1/8, chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) ngành sản xuất Việt Nam đạt 52,4 điểm trong tháng 7, tăng mạnh so với mức 48,9 điểm của tháng trước đó. Đây là lần đầu tiên sau bốn tháng, PMI vượt ngưỡng 50, đánh dấu sự mở rộng trở lại của ngành sản xuất, và là mức cải thiện điều kiện kinh doanh mạnh nhất trong gần một năm qua.

Cú huých tăng trưởng được nhận định đến từ sự phục hồi của số lượng đơn hàng mới và sản lượng sản xuất. Lần đầu tiên sau bốn tháng, đơn hàng tăng trở lại, với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 11 năm ngoái. Trong đó, nhu cầu nội địa được cho là yếu tố chính thúc đẩy sự cải thiện này. Cùng với đơn hàng, sản lượng cũng tăng tháng thứ ba liên tiếp và đạt mức tăng nhanh nhất trong 11 tháng. Hoạt động mua hàng đầu vào tăng tương ứng, phản ánh kỳ vọng phục hồi sản xuất của doanh nghiệp. Đáng chú ý, nhu cầu trong nước đang có tín hiệu cải thiện ổn định, đây là yếu tố then chốt giữ cho sản xuất đi lên trong nửa cuối năm.

Xuất khẩu kỳ vọng tăng trưởng 2 con số

Cùng với sản xuất, xuất khẩu cũng là điểm sáng trong 7 tháng đầu năm 2025. Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho biết, tính đến ngày 4/8/2025, đã có 1.064 doanh nghiệp niêm yết (đại diện 98,7% vốn hóa toàn thị trường) công bố báo cáo tài chính hoặc ước tính sơ bộ kết quả kinh doanh quý II/2025, với lợi nhuận sau thuế duy trì tốc độ tăng trưởng, đạt tăng 30,2% so với cùng kỳ năm 2024. Đặc biệt, dù chịu tác động trực tiếp từ thuế quan, nhưng nhóm xuất khẩu và bất động sản khu công nghiệp vẫn duy trì đà tăng trưởng lợi nhuận sau thuế lần lượt là 153,6% và 63%.

Trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, tổng kim ngạch xuất khẩu 7 tháng đầu năm 2025 đạt 39,68 tỷ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 21,49 tỷ USD, tăng 17%; giá trị xuất khẩu thủy sản đạt 6,06 tỷ USD, tăng 13,8%; giá trị xuất khẩu lâm sản đạt 10,38 tỷ USD, tăng 8,6%…

Năm 2025, tình hình xuất nhập khẩu tiếp tục có nhiều khởi sắc, dù phải đối diện với không ít khó khăn. Theo số liệu của Bộ Công Thương, 6 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt 432,1 tỷ USD, tăng 16,1% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, xuất khẩu đạt 219,9 tỷ USD, tăng 14,5%, nhập khẩu đạt 212,2 tỷ USD, tăng 17,9%.

Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, Giảng viên cao cấp Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Trường Đại học Kinh tế Quốc dân) nhận định: "Với những kết quả đạt được từ đầu năm đến nay, dự kiến năm 2025, xuất nhập khẩu hàng hóa có thể đạt mức kỷ lục từ 950 - 1.000 tỷ USD. Đây là kết quả mà tôi đã dự báo từ 4 - 5 năm trước và cho thấy nỗ lực của nền kinh tế trong bối cảnh nhiều biến động toàn cầu".

“Dù chính sách thuế quan của Mỹ có điều chỉnh, nhưng tác động này mang tính toàn cầu, không riêng Việt Nam. Khoảng cách thuế quan không đáng kể và không ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước”, PGS. TS Nguyễn Thường Lạng nhận định.

Cũng theo PGS.TS Nguyễn Thường Lạng, chỉ số sản xuất công nghiệp 7 tháng đầu năm chưa thật sự lạc quan. Nguyên nhân chính là tâm lý do dự của doanh nghiệp trước các thông tin về thuế quan, đặc biệt trong giai đoạn tháng 4 - 6. Sau khi các quyết định thuế đã được công bố minh bạch (từ 1/8), doanh nghiệp đã yên tâm hơn, sẵn sàng tăng tốc đầu tư và mở rộng sản xuất trong những tháng cuối năm. Điều này, cùng với nhu cầu tiêu dùng tăng cao vào mùa lễ hội, Tết dương lịch, Tết Nguyên đán và các sự kiện du lịch - giáo dục, sẽ tạo động lực cho tăng trưởng mạnh mẽ trong quý IV. Dự báo tăng trưởng cả năm có thể đạt 8,2 - 8,3%, thậm chí tiệm cận 8,5%.

Áp lực chi phí và nguồn cung vẫn hiện hữu

Bên cạnh những tín hiệu phục hồi, các doanh nghiệp và chuyên gia cũng nhận định, các khó khăn mà doanh nghiệp đang đối mặt vẫn chưa được giải quyết triệt để. Tình trạng thiếu hụt nguyên vật liệu, đặc biệt từ nguồn cung quốc tế, khiến thời gian giao hàng của nhà cung cấp tiếp tục kéo dài. Sự chậm trễ này ảnh hưởng đến hiệu suất vận hành và tạo áp lực lên hoạt động dự trữ nguyên vật liệu. Chi phí đầu vào tăng với tốc độ nhanh nhất kể từ đầu năm 2025.

Để ứng phó, nhiều doanh nghiệp đã phải điều chỉnh giá bán đầu ra dù ở mức khiêm tốn để chia sẻ gánh nặng chi phí. Tồn kho nguyên liệu tiếp tục giảm, nhưng tốc độ giảm đã chậm lại, cho thấy nỗ lực duy trì sản xuất dù đối mặt nhiều khó khăn về đầu vào.

Ông Nguyễn Tiến Thưởng chia sẻ, đầu vào cho sản xuất ốc vít là thép hợp kim. Nguồn nguyên liệu của doanh nghiệp đa phần là trong nước. Tuy nhiên giá sắt thép trong nước cao hơn các nước khác trong khu vực khiến doanh nghiệp gặp khó khăn trong cạnh tranh. Bên cạnh đó là vấn đề nhân sự. Việc tuyển dụng nhân sự mới tăng cường cho sản xuất gặp khó khăn hơn các năm trước.

Mặc dù còn nhiều thách thức, các doanh nghiệp vẫn giữ niềm tin vào triển vọng cải thiện trong thời gian tới. Các doanh nghiệp kỳ vọng vào sự ổn định kinh tế, kế hoạch tung sản phẩm mới và đặc biệt là sự hồi phục của nhu cầu trong nước. Điều này tạo nền tảng cho tâm thế chủ động và chiến lược linh hoạt trong điều hành sản xuất.

Để hỗ trợ doanh nghiệp và thúc đẩy sản xuất, ông Nguyễn Thường Lạng kiến nghị, cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, giảm chi phí và đơn giản hóa thủ tục hành chính. Doanh nghiệp cũng cần đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đa dạng hóa thị trường và chấp nhận rủi ro ngắn hạn để đạt lợi ích dài hạn.

“Sau gần 40 năm đổi mới, doanh nghiệp Việt Nam đã học được nhiều bài học quý giá, đặc biệt là khả năng điều chỉnh nhanh trước biến động thị trường. Doanh nghiệp Việt Nam ngày càng linh hoạt, tự tin hơn trong sản xuất, hướng đến sự ổn định lâu dài thay vì cách làm chộp giật. Đặc biệt, việc áp dụng công nghệ, chuyển đổi số và thương mại điện tử”, ông Nguyễn Thường Lạng chia sẻ và cho hay, một thế hệ doanh nhân trẻ đang định hình phong cách kinh doanh mới: minh bạch, bài bản và coi trọng sáng tạo. Nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp công nghệ, trong đó có các “kỳ lân” cho thấy sức mạnh mềm của Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

Trong bối cảnh sản xuất bắt đầu lấy lại đà phục hồi, các chuyên gia khuyến nghị, doanh nghiệp cần ưu tiên chiến lược quản trị chuỗi cung ứng: đảm bảo nguồn nguyên liệu đầu vào, tối ưu tồn kho, kiểm soát chi phí và giữ vững chất lượng sản phẩm. Việc chủ động điều chỉnh chính sách mua hàng và tìm kiếm nhà cung cấp thay thế sẽ là giải pháp then chốt để giảm rủi ro đứt gãy sản xuất. Cùng với đó, sự linh hoạt trong điều hành sẽ giúp doanh nghiệp tăng khả năng thích ứng và củng cố sức cạnh tranh trong giai đoạn nhiều biến động.

So với năm trước, bức tranh kinh tế 2025 tươi sáng hơn. Dù vẫn còn khó khăn, sự thích nghi của doanh nghiệp Việt Nam với bối cảnh bất định đã nâng cao khả năng cạnh tranh. Số doanh nghiệp thành lập mới và doanh nghiệp giải thể gần tương đương nhau, nhưng đây là dấu hiệu của quá trình thanh lọc, đổi mới và nâng cấp nền kinh tế theo hướng bền vững hơn.