Fed ra tín hiệu chưa chấm dứt tăng lãi suất

Đúng như dự báo ban đầu, ngày 14.12, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) - hội đồng gồm các quan chức Fed chịu trách nhiệm về chính sách tiền tệ -  đã tăng lãi suất tham chiếu thêm 50 điểm cơ bản, đưa mức lãi suất hiện nay lên 4,25% đến 4,5%.

Các nhà hoạch định chính sách dự kiến lãi suất cuối cùng, tức thời điểm kết thúc tăng lãi suất, sẽ diễn ra vào năm 2023, với lãi suất trung bình dự kiến ở mức 5,1%. Sau đó, lãi suất sẽ giảm xuống 4,1% vào năm 2024. 

“Ủy ban dự kiến việc tăng lãi suất liên tục trong phạm vi mục tiêu là phù hợp để đạt vị thế chính sách tiền tệ đủ hạn định để dần đưa lạm phát trở lại mức 2%” - FOMC nêu trong thông cáo. 

Quyết định nâng lãi suất lần này thấp hơn 4 lần nâng 75 điểm cơ bản liên tiếp trước đó và nằm trong khuôn khổ chính sách kiểm soát lạm phát mạnh tay của Mỹ. Trong gói chính sách này, Mỹ đã tăng lãi suất với tốc độ nhanh nhất kể từ đầu những năm 1980 khi ông Paul Volcker lãnh đạo ngân hàng trung ương Mỹ. 

Trước đó, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã ra tín hiệu về kế hoạch tăng lãi suất vừa phải đồng thời nhấn mạnh tốc độ tăng lãi suất ít quan trọng hơn so với đỉnh và thời gian lãi suất ở mức cao.

Mức tăng giá tiêu dùng đã bắt đầu chậm lại rõ rệt hơn từ mức cao nhất trong 40 năm vào đầu năm nay. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều nhà kinh tế cho rằng động thái quyết liệt của Fed sẽ khiến Mỹ rơi vào suy thoái vào năm tới, Bloomberg lưu ý. 

Những lo ngại như vậy khiến các nhà lập pháp Mỹ lên tiếng, trong đó các thượng nghị sĩ đảng Dân chủ Elizabeth Warren, Bernie Sanders và Sheldon Whitehouse cảnh báo việc tăng lãi suất có nguy cơ làm nền kinh tế chậm lại rõ rệt.

Giới chức Mỹ ra tín hiệu rõ ràng hơn trong việc trông đợi lãi suất cao hơn tác động đến nền kinh tế. Các quan chức hạ dự báo tăng trưởng năm 2023, với mức tăng 0,5%, theo các dự báo trung bình được công bố ngày 14.12. Theo đó, ước tính GDP năm 2022 tăng nhẹ lên 0,5% và tỉ lệ thất nghiệp được dự báo tăng từ mức 3,7% ghi nhận tháng 11 năm nay lên tới 4,6% trong năm 2023.

Việc phân bổ các dự báo lãi suất cũng có khác biệt cao hơn, với 7 trong số 19 quan chức của Fed dự kiến lãi suất trên 5,25% vào năm tới. Các quan chức Fed cũng nâng ước tính với các chỉ số chính và cốt lõi của thước đo lạm phát ưa thích - chỉ số chi tiêu dùng cá nhân. Hiện các quan chức dự kiến chỉ số PCE ở mức 3,1% vào năm 2023, tăng so với ước tính 2,8% hồi tháng 9. Trong khi đó, chỉ số giá tiêu dùng lõi - không bao gồm thực phẩm và năng lượng - có thể là 3,5% trong năm tới.

Động thái ngày 14.12 đánh dấu một năm đầy thách thức với ngân hàng trung ương Mỹ trong thắt chặt chính sách để đối phó với sức ép giá cả tăng. Kể từ khi nâng lãi suất từ mức gần bằng 0 vào tháng 3, Fed đã tích cực hành động để ứng phó đồng thời hy vọng có thể "hạ cánh mềm" để tránh tỉ lệ thất nghiệp tăng nghiêm trọng.

Giới chức cũng đang tìm cách giảm tốc độ tăng trưởng xuống dưới mức xu hướng dài hạn để hạ nhiệt thị trường lao động - với cơ hội việc làm vẫn còn cao hơn nhiều so với số người Mỹ thất nghiệp - và giảm sức ép với giá cả đang vượt quá mục tiêu 2% đặt ra. Tin tốt được công bố ngày 13.12 là dữ liệu của chính phủ cho thấy giá tiêu dùng đã tăng 7,1% trong năm kết thúc vào tháng 11, mức thấp nhất trong năm 2022.

Dù vậy, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã nhiều lần nhấn mạnh sẵn sàng để nền kinh tế chịu một số tác động nhất định trong nỗ lực giảm lạm phát và tránh những sai lầm của những năm 1970 khi Fed nới lỏng chính sách tiền tệ quá sớm.