Quan hệ Anh - Pháp "làm thay đổi cuộc chơi"

Theo kênh truyền hình France 24, chuyến thăm kéo dài từ ngày 8 đến 10-7 của ông chủ Điện Élysée đánh dấu chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên tới Anh của một nguyên thủ quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) kể từ khi London chính thức rời khỏi EU (Brexit) vào năm 2020. Đồng thời, đây cũng là chuyến thăm Anh đầu tiên của một tổng thống Pháp kể từ năm 2008.

ITV News cho biết, Thủ tướng nước chủ nhà Keir Starmer khẳng định chuyến thăm có ý nghĩa biểu tượng to lớn về sự gắn bó giữa Anh và Pháp. Thủ tướng Keir Starmer nhấn mạnh trong bất kỳ lĩnh vực hợp tác nào, mối quan hệ Anh-Pháp cũng đang phát triển mạnh mẽ. Về phần mình, Tổng thống Emmanuel Macron khẳng định Pháp và Anh sẽ xây dựng mối liên kết chặt chẽ hơn và tạo ra những bước tiến lớn trong hợp tác song phương. "Mối quan hệ đối tác và tình hữu nghị giữa Pháp và Anh chính là yếu tố làm thay đổi cuộc chơi không chỉ đối với châu Âu mà còn với nhiều vấn đề khác", Tổng thống Emmanuel Macron tuyên bố.

Trong một thông cáo báo chí, Chính phủ Anh cho biết tại cuộc gặp, hai nhà lãnh đạo chia sẻ mong muốn làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác, từ vai trò cùng đi đầu trong hỗ trợ Ukraine đến tăng cường hợp tác quốc phòng và thúc đẩy thương mại, đầu tư song phương. Hai bên cũng nhất trí ưu tiên chung hiện nay là giải quyết vấn đề di cư, cụ thể là tình trạng vượt biên bằng thuyền nhỏ.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, phát biểu trước lưỡng viện Quốc hội Anh, Tổng thống Emmanuel Macron cho rằng Paris và London cần phải hợp tác để bảo vệ trật tự quốc tế được thiết lập từ sau Chiến tranh thế giới thứ hai. Việc làm mới lại quan hệ liên minh lâu đời là cần thiết để ứng phó với các thách thức hiện nay. Theo ông chủ Điện Élysée, là hai nước ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, cùng ủng hộ chủ nghĩa đa phương, cả Anh và Pháp phải một lần nữa cho thế giới thấy rằng liên minh giữa hai bên có thể tạo ra sự khác biệt. Dù đã rời EU, song Anh không thể đứng ngoài cuộc bởi quốc phòng-an ninh, năng lực cạnh tranh và dân chủ gắn kết châu Âu với tư cách là một châu lục. AP dẫn lời Tổng thống Emmanuel Macron còn tuyên bố Pháp và Anh sẽ "cứu châu Âu" bằng sự nêu gương và tinh thần đoàn kết của hai nước.  

Chuyến thăm cấp nhà nước tới Anh của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron được xem là một bước ngoặt lớn đối với quan hệ song phương vốn từng trải qua không ít sóng gió. Pháp vốn là một trong những nước duy trì quan điểm cứng rắn nhất trong các cuộc đàm phán với các đời Chính phủ Anh liên quan tới Brexit. Tổng thống Emmanuel Macron từng công khai tuyên bố rằng nếu EU không xử lý Brexit một cách quyết đoán và mạnh mẽ thì nguy cơ gây ra các phản ứng dây chuyền là rất lớn. Thái độ của Pháp được cho là không chỉ nhằm bảo vệ lợi ích của EU mà còn đồng thời nâng cao vị thế của xứ lục lăng bởi sau khi Brexit diễn ra, Pháp trở thành cường quốc hạt nhân duy nhất của EU. Anh từng đánh giá hết sức tiêu cực thái độ của Pháp, nhiều lần cáo buộc Paris muốn tận dụng Brexit để làm suy yếu London. Ngoài Brexit, Hiệp ước đối tác an ninh 3 bên Australia-Anh-Mỹ (AUKUS) hồi năm 2021, vốn khiến Pháp mất thỏa thuận cung cấp tàu ngầm trị giá hàng chục tỷ USD, đã bị Paris chỉ trích là thỏa thuận "đâm sau lưng". Di cư cũng là vấn đề nhức nhối khác giữa Anh và Pháp. Trên thực tế, theo tờ The Guardian, bất chấp các nỗ lực chung, hơn 20.000 người đã từ Pháp, vượt eo biển Manche trên những chiếc thuyền nhỏ, đến Anh trong năm nay, tăng gần 50% so với cùng kỳ năm 2024.

Theo giới phân tích, xét về lâu dài, cả Anh và Pháp đều hiểu rằng không có bên nào thu được lợi ích nếu duy trì mối quan hệ căng thẳng với bên kia. Do đó, việc Paris và London nỗ lực làm nồng ấm trở lại mối quan hệ song phương chính là bước đi thiết thực với cả hai bên nói riêng, với EU nói chung, nhất là khi ngày càng xuất hiện nhiều hoài nghi về mức độ cam kết của Mỹ dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump đối với an ninh của châu Âu.

 HOÀNG VŨ