Tổng thống Mỹ sẽ đồng chủ trì hội nghị thượng đỉnh về Gaza

Theo Al Jazeera, HNTĐ dự kiến diễn ra ngày 13-10, do Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah El-Sisi và Tổng thống Mỹ Donald Trump đồng chủ trì, với mục tiêu "chấm dứt cuộc chiến ở dải Gaza, tăng cường nỗ lực đạt được hòa bình và ổn định ở Trung Đông, đồng thời mở ra một kỷ nguyên mới về an ninh và ổn định trong khu vực".

Nguồn tin cũng cho hay, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Italy Giorgia Meloni, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sánchez, Thủ tướng Đức Friedrich Merz và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã xác nhận tham dự, cùng với sự hiện diện của các nhà lãnh đạo Qatar, UAE, Jordan, Thổ Nhĩ Kỳ, Saudi Arabia, Pakistan, Indonesia... Tuy nhiên, chưa có thông tin về sự hiện diện của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cũng như bất kỳ đại diện nào của nhóm Hamas tại HNTĐ quan trọng này.

Người dân Palestine trở về nhà ở phía Bắc Gaza sau khi lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas có hiệu lực. Ảnh: REUTERS

Thông tin về HNTĐ tại Ai Cập được đưa ra vào thời điểm hàng chục nghìn người Palestine đổ về phía Bắc dọc theo bờ biển Gaza để trở về nhà, trong bối cảnh lệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas vẫn đang được duy trì.

Quân đội Israel đã rút lui một phần theo giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất đạt được hồi tuần trước nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Gaza đã cướp đi sinh mạng của hơn 67.000 người Palestine, khiến phần lớn vùng đất này bị bom đạn tàn phá và người dân lâm vào thảm cảnh nạn đói.

Văn phòng truyền thông chính quyền Gaza cho biết 5.000 hoạt động công cộng đã được thực hiện sau khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực nhằm cải thiện cuộc sống của người dân Gaza, trong đó có hơn 850 hoạt động cứu hộ, cứu trợ do các lực lượng tại Gaza thực hiện giúp thu gom thi thể, dọn dẹp đống đổ nát và bảo vệ các khu vực bị phá hủy; hơn 900 hoạt động khôi phục đường ống cấp thoát nước trong sinh hoạt.

Những hoạt động trên được thực hiện với nguồn lực tối thiểu do lệnh phong tỏa Gaza của Israel vẫn còn hiệu lực, khiến việc vận chuyển nhiên liệu và thiết bị tiếp tục bị hạn chế. Bên cạnh đó, các cuộc tấn công của Israel đã phá hủy xe cứu thương, xe cứu hỏa và các trung tâm phòng thủ dân sự, làm tê liệt thêm các nỗ lực cứu hộ, cứu nạn trên khắp Gaza.

Hiện các nhóm cứu trợ quốc tế đang kêu gọi Israel mở lại nhiều cửa khẩu cho phép viện trợ vào Gaza. Chương trình Lương thực thế giới (WFP) cho biết đã sẵn sàng khôi phục 145 điểm phân phối lương thực trên toàn Gaza. Cùng lúc, đại diện Hamas tuyên bố nhóm này “đang làm việc với các quốc gia thân thiện” để bảo đảm viện trợ được đưa vào Gaza. Người phát ngôn của Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF) Tess Ingram cho hay, bắt đầu từ ngày 12-10, UNICEF dự kiến tăng đáng kể nguồn cung cấp thực phẩm giàu năng lượng cho trẻ suy dinh dưỡng, cùng đồ dùng thiết yếu và lều bạt cho người dân Gaza.

Truyền thông phương Tây dẫn các nguồn tin cậy cho biết, cùng ngày diễn ra HNTĐ về Gaza tại Ai Cập, Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng có kế hoạch thăm “chớp nhoáng” Israel, gặp Thủ tướng Benjamin Netanyahu và có bài phát biểu trước Quốc hội nước này.

Trước đó, Ngoại trưởng Ai Cập Badr Abdelatty cho biết đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Mỹ Marco Rubio về công tác chuẩn bị cho HNTĐ tại Sharm El Sheikh mà ông Rubio mô tả là “một sự kiện lịch sử đặc biệt”. Thỏa thuận hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất nêu rõ, Israel sẽ tiếp tục duy trì sự hiện diện quân sự công khai ở Gaza dọc biên giới Israel và một lực lượng quốc tế-chủ yếu gồm quân đội từ các nước Arab và Hồi giáo-sẽ chịu trách nhiệm về an ninh bên trong Gaza, trong khi Washington sẽ dẫn đầu nỗ lực tái thiết quy mô lớn do quốc tế tài trợ tại vùng đất bị chiến tranh tàn phá này.

Giới phân tích kỳ vọng HNTĐ tại Ai Cập lần này sẽ tạo thêm động lực và mang lại hòa bình lâu dài cho Gaza, đặc biệt là trong bối cảnh còn tồn tại nhiều thách thức về quản trị, tái thiết và an ninh hậu xung đột.

HÀ PHƯƠNG