Thị trường M&A chờ bùng nổ trong năm 2025

Thị trường như “chiếc lò xo nén”

Trải qua năm 2023 ảm đạm, thị trường M&A (mua bán và sáp nhập) 2024 được kỳ vọng sẽ khởi sắc hơn nhưng diễn biến thị trường trong năm nay vẫn chưa thực sự sôi động.

Các chuyên gia đánh giá, thị trường M&A Việt Nam đang như “chiếc lò xo nén chặt”, chờ thời cơ thuận lợi để bung ra.

Ông Nguyễn Công Ái - Phó Tổng Giám đốc KPMG Việt Nam - đánh giá, năm 2023 thị trường M&A rất thấp, bước sang năm 2024, thị trường cũng không tốt như kỳ vọng.

“Trong năm 2024, có xu hướng các thương vụ không phải nhà đầu tư nước ngoài mua các công ty trong nước, mà là các công ty trong nước mua bán nhau. Do chính sách các nước bảo hộ hơn, dòng tiền ngần ngại chảy ra nước ngoài khi lãi suất ở mức cao”.

Đại diện KPMG cho biết, trong 9 tháng đầu năm 2024, Việt Nam ghi nhận sự cải thiện đáng kể về giá trị giao dịch M&A, với mức tăng 45,9%. Tăng trưởng giá trị giao dịch này chủ yếu được thúc đẩy bởi mức nền thấp năm 2023, đồng thời một số giao dịch lớn từ các nhà đầu tư trong nước.

Cho thấy các doanh nghiệp nội địa có thể đang điều chỉnh chiến lược kinh doanh cũng như tối ưu hóa để tập trung hơn vào những lĩnh vực then chốt của mình trong bối cảnh môi trường kinh doanh vẫn đang có nhiều thách thức.

Tính từ đầu năm đến nay, thị trường đã ghi nhận nhiều thương vụ đáng chú ý. Trong đó, lĩnh vực sản xuất công nghiệp có những thương vụ nổi bật như: VinFast Auto mua lại VinES Energy Solutions; Mitsui tuyên bố đầu tư khoảng 560 triệu USD cho chuỗi dự án điện khí Lô B - Ô Môn tại Việt Nam.

Trong lĩnh vực năng lượng sạch, công ty con của Sembcorp (Singapore) đã mua lại phần lớn vốn góp tại 3 công ty con thuộc hệ thống của Tập đoàn Gelex; Levanta Renewables (Singapore) mua lại dự án điện mặt trời áp mái công suất 28,7MWp từ Tiến Nga…

Ở lĩnh vực hàng tiêu dùng, cùng với thương vụ Masan Group là các thương vụ lớn khác, như KIDO hoàn tất thỏa thuận nâng tỉ lệ sở hữu tại Tập đoàn Hùng Vương lên 75,39%. KIDO cũng chuyển nhượng thành công 51% vốn cổ phần tại công ty thành viên Kido Foods cho Nutifood; Greenbee mua 5% cổ phần của Bách Hóa Xanh trị giá hơn 1.700 tỉ đồng…

Xu hướng mới của khối ngoại

Trước diễn biến thị trường hiện tại, các chuyên gia dự báo năm 2025 hoạt động M&A sẽ có sự chuyển biến tích cực hơn, các giao dịch tạm hoãn trước đây có khả năng sôi động trở lại, thậm chí bùng nổ giao dịch.

Ông Nguyễn Công Ái dự báo: “Năm 2024, thị trường M&A tiếp tục tích lũy năng lượng, chờ một cú bùng nổ trong năm 2025. Khẩu vị của các nhà đầu tư với thị trường M&A Việt Nam đang khá đa dạng. Bên cạnh các món ăn chính như bất động sản, tiêu dùng, công nghiệp… đã xuất hiện những món ăn mới lạ, hấp dẫn”.

Đặc biệt, các nhà đầu tư nước ngoài đang quan tâm đến nguồn gốc năng lượng và sử dụng năng lượng xanh, tiêu chuẩn ESG (môi trường, xã hội và quản trị). Hiện Việt Nam đang tăng cường đẩy mạnh các yếu tố này.

Về số hóa nền kinh tế, nhiều doanh nghiệp nước ngoài đang thành lập các trung tâm xử lý dữ liệu tại Việt Nam để tận dụng lao động lành nghề, giá hợp lý. Các ngành liên quan trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây cũng rất được quan tâm. “Trong các ngành kinh tế, triển vọng đầu tư vào các ngành năng lượng tái tạo, y tế, giáo dục khá sáng” - ông Ái nhận xét.

Ở lĩnh vực bất động sản, ông David Jackson - Tổng Giám đốc Avison Young Việt Nam - dự báo, các phân khúc chủ đạo trong M&A sẽ tiếp tục là công nghiệp và hậu cần, nhà ở thương mại, văn phòng và dự án phức hợp.

“Các luật mới được kỳ vọng giúp rút ngắn thủ tục pháp lý, bảo vệ quyền lợi của các bên, từ đó hứa hẹn môi trường đầu tư ổn định và minh bạch hơn. Do đó, giới đầu tư quốc tế vẫn duy trì triển vọng lạc quan về kinh tế và thị trường bất động sản Việt Nam ít nhất trong 5 - 10 năm tới và sẽ tiếp tục theo đuổi chiến lược mở rộng và đa dạng hóa danh mục đầu tư tại đây” - ông David Jackson chia sẻ.