Lô Lô Chải: Ngôi làng nhỏ nơi cực Bắc vươn tầm thế giới nhờ du lịch số

Từ trung tâm ngôi làng nhỏ bé nằm dưới chân núi Rồng, quán cà phê "Cực Bắc" mở ra khung cảnh nơi thời gian lắng lại bên mái nhà trình tường, nơi người đồng bào dân tộc Lô Lô và Mông khai phá du lịch số hoá để biến nghề làm nương rẫy thành thương hiệu trải nghiệm. Ngôi làng Lô Lô Chải đang ghi dấu là viên ngọc quý giữa trời Tuyên Quang.

Ngôi làng kể chuyện bằng thời gian

Giữa vùng non cao mây phủ, ngôi làng Lô Lô Chải nép mình bình yên dưới chân núi Rồng, nơi những nếp nhà trình tường vàng óng ẩn hiện trong sương sớm. Từ trung tâm làng, quán cà phê nhỏ mang tên “Cực Bắc” như một dấu mốc thiêng liêng, nhắc nhớ du khách về miền đất địa đầu Tổ quốc. Ở đó, mỗi ly cà phê được pha trong cái se lạnh của gió núi, mỗi nụ cười hiền hậu của người dân đều mang hơi thở của núi rừng, của văn hoá Lô Lô lâu đời.

Ý nghĩa tên gọi “Lô Lô Chải”, “Chải” nghĩa là làng, bản. “Lô Lô Chải” là ngôi làng của người dân tộc Lô Lô, một cộng đồng có nền văn hoá đặc sắc với kiến trúc nhà trình tường, nghề thêu thổ cẩm và các lễ hội dân gian đặc trưng.

Người dân nơi đây đã sống quần tụ hàng trăm năm, gắn bó với nương ngô, ruộng rau và những tập tục cổ truyền. Làng nhỏ, người ít, cuộc sống lặng lẽ trôi như dòng suối quanh bản, cho đến khi du khách phương xa tìm đến, bị mê hoặc bởi vẻ nguyên sơ, chân thực và trọn vẹn của thiên nhiên cùng con người.

Từ mái nhà cũ kỹ, những vách trình tường đất vàng, những tấm thổ cẩm rực sắc màu, Lô Lô Chải dần trở thành điểm đến mà bất cứ ai yêu vẻ đẹp nguyên bản của miền sơn cước đều mong một lần được đặt chân.

Khi công nghệ đánh thức “viên ngọc quý” giữa đại ngàn

Sự chuyển mình của thời đại số đã đưa Lô Lô Chải bước qua ranh giới của một bản làng xa xôi, trở thành hình mẫu du lịch cộng đồng tiêu biểu. Những hình ảnh mộc mạc của ngôi làng được lan tỏa mạnh mẽ qua mạng xã hội, giúp du khách trong nước và quốc tế tìm đến ngày một đông.

Từ những người chỉ quen làm nương rẫy, người Lô Lô đã học cách làm du lịch, học cách kể chuyện, livestream về quê hương mình bằng công nghệ, bằng hình ảnh, bằng cảm xúc thật nhất. Hơn nữa, họ còn học cách bán những sản phẩm quê hương qua các kênh phân phối, các sàn thương mại điện tử một cách chuyên nghiệp, bài bản.

Tại Lô Lô Chải, những ngôi nhà trình tường được giữ nguyên kiến trúc cũ, nhưng bên trong là không gian homestay tiện nghi. Du khách có thể trải nghiệm một ngày làm nông dân miền núi, tự tay hái rau, giã ngô, dệt thổ cẩm hay cùng người bản xứ nhóm bếp, nấu bữa tối ấm cúng trong làn khói lam chiều. Mỗi hành động, mỗi sản phẩm du lịch đều gắn liền với giá trị văn hoá, kinh tế, thương mại, mang đến nguồn thu bền vững cho cộng đồng.

Công nghệ số không làm mất đi vẻ bình yên của làng cổ. Trái lại, nó giúp những giá trị truyền thống được tôn vinh và lan tỏa rộng rãi hơn. Người dân học cách quay video, quảng bá sản phẩm, giới thiệu văn hoá của mình đến bạn bè khắp thế giới. Từ bản nhỏ lâu đời, một cách làm du lịch mới, thông minh và đầy tự hào đã phát triển.

Từ làng cổ đến “làng du lịch tốt nhất thế giới”

Danh hiệu “ngôi làng du lịch tốt nhất thế giới” mà Lô Lô Chải được vinh danh là sự công nhận về cảnh quan, di sản và bằng chính tinh thần tự lực, ý chí gìn giữ văn hoá của người dân nơi đây. Lô Lô Chải đã chứng minh rằng, du lịch cộng đồng mở cửa đón khách còn là cách để phát triển kinh tế bền vững, nâng cao đời sống, gìn giữ bản sắc cho thế hệ sau.

Nhờ phát triển du lịch, tỷ lệ hộ nghèo giảm rõ rệt, trẻ em được học hành đầy đủ hơn. Nhiều gia đình đã biết vận dụng công nghệ vào kinh doanh, quảng bá sản phẩm thổ cẩm, ẩm thực và văn hoá truyền thống. Cái mới được đón nhận, nhưng cái cũ, linh hồn của bản làng vẫn được gìn giữ cẩn trọng.

Lô Lô Chải hôm nay là bức tranh giao hòa giữa truyền thống và hiện đại, giữa văn hoá và thương mại, giữa con người và thiên nhiên. Khi ánh bình minh phủ lên mái ngói âm dương, tiếng khèn ngân vang trong buổi sớm, du khách như được chạm vào một miền bình yên - nơi con người biết trân quý đất trời và nâng niu từng giá trị văn hoá. Tất cả những điều đó đã làm nên bản sắc Tuyên Quang.

Lô Lô Chải, ngôi làng du lịch tốt nhất thế giới đã tạo được mô hình du lịch cộng đồng bền vững, vừa bảo tồn di sản, vừa mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân. Nơi đây giữ nguyên nét truyền thống nhưng lại vận hành theo hướng hiện đại, gắn kết công nghệ số với phát triển du lịch.

Khi văn hoá được gìn giữ bằng tình yêu và sáng tạo, khi công nghệ được dùng để kể câu chuyện của bản sắc, những ngôi làng nhỏ như Lô Lô Chải có thể vươn tầm thế giới. Thậm chí trở thành biểu tượng của du lịch xanh, kinh tế cộng đồng và niềm tự hào của miền địa đầu Tổ quốc.

Ngày 17/10/2025, tổ chức Du lịch Liên Hợp Quốc (UN Tourism) công bố giải thưởng "Làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2025" (Best Tourism Villages 2025) tại thành phố Hồ Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc.

Trong đó, Làng Văn hóa Du lịch thôn Lô Lô Chải (xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang) và Làng Du lịch cộng đồng Quỳnh Sơn (xã Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) của Việt Nam được công nhận là hai trong số những làng du lịch cộng đồng tiêu biểu nhất thế giới, vượt qua hơn 270 hồ sơ đến từ 65 quốc gia.