Trung Quốc chi gần 500 tỷ USD gom dầu khiến thị trường toàn cầu chao đảo

Chỉ một tháng trước, “ông lớn” dầu khí Trung Quốc CNOOC tự hào thông báo mạng lưới đường ống của mình đã đạt 10.000 km. Công ty này cho biết thêm rằng hệ thống sẽ tiếp tục mở rộng lên 13.000 km, ngay sau khi công bố phát hiện mới ngoài khơi Biển Đông.

Những động thái của CNOOC phản ánh chiến lược chung của các tập đoàn dầu khí lớn tại Trung Quốc: tăng cường nguồn cung nội địa dầu mỏ và khí đốt. Đây được xem là nguồn cung an toàn nhất.

Theo Bloomberg đưa tin đầu tháng này, các doanh nghiệp năng lượng nhà nước Trung Quốc đã chi khoảng 468 tỷ USD cho hoạt động thăm dò và khai thác kể từ năm 2019, cao hơn 25% so với giai đoạn sáu tháng trước đó.

Khoản đầu tư này đủ để đưa PetroChina trở thành nhà đầu tư lớn nhất thế giới về thăm dò và khai thác, và điều này có lý do chính đáng.

Gần đây, các tập đoàn dầu khí nhà nước Sinopec, PetroChina và CNOOC đã tạm dừng mua dầu từ Nga, ít nhất trong ngắn hạn, cho đến khi tình hình trừng phạt và tác động của chúng rõ ràng hơn.

Các báo cáo cho biết một số tàu chở dầu đang trên đường đến cảng Trung Quốc đã quay đầu, và một số đơn hàng bị hủy bỏ sau quyết định của Washington nhằm siết chặt doanh thu dầu mỏ Nga bằng cách trừng phạt trực tiếp hai nhà xuất khẩu lớn nhất.

Nhập khẩu dầu thô của Trung Quốc trong tháng 10 đạt trung bình 11,4 triệu thùng mỗi ngày, giảm nhẹ so với 11,5 triệu thùng của tháng 9 nhưng vẫn cao hơn cùng kỳ năm ngoái.

Sau khởi đầu chậm chạp đầu năm, Trung Quốc đã tăng cường nhập khẩu dầu thô dù nhu cầu tức thời yếu hơn so với các năm trước. Yếu tố chính thúc đẩy là tích trữ dự phòng.

Các nhà phân tích ước tính kho dự trữ dầu thô của Trung Quốc dao động từ 1,2 đến 1,3 tỷ thùng. Nước này đang tích trữ với tốc độ gần 1 triệu thùng mỗi ngày. Đồng thời, Trung Quốc cũng xây dựng thêm công suất lưu trữ mới, dự kiến đạt tổng cộng 169 triệu thùng trong năm nay và năm sau, so với khoảng 180 đến 190 triệu thùng được xây dựng từ năm 2020 đến 2024.

Như vậy, Trung Quốc đang đồng thời thúc đẩy sản xuất dầu thô và khí đốt nội địa, đồng thời tăng nhập khẩu để tạo lớp đệm cung ứng thoải mái phòng trường hợp gián đoạn.

Ông Huang Yingchao, Phó chủ tịch phụ trách khí đốt tự nhiên tại PetroChina International, chi nhánh thương mại của tập đoàn nhà nước này, phát biểu tại một sự kiện ngành gần đây rằng trong vài năm qua, thế giới chứng kiến khủng hoảng năng lượng ở nhiều nơi.

Ông ví khí đốt và khí hóa lỏng tự nhiên như nước máy và nước đóng chai: nước máy rẻ hơn, đáng tin cậy hơn và logistics dễ dàng hơn, vì vậy Trung Quốc ưu tiên sản xuất nội địa.

Chiến lược cung ứng năng lượng của Trung Quốc không phải tin vui đối với các tập đoàn dầu khí lớn phương Tây, theo Bloomberg. Trong hai thập kỷ qua, Trung Quốc là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng nhu cầu toàn cầu và lợi nhuận ngành dầu mỏ.

Tuy nhiên, xu hướng tăng trưởng nhu cầu gần đây đã trở thành yếu tố kéo giá dầu xuống khi nhận thức thị trường thay đổi, ảnh hưởng đến lợi nhuận của các tập đoàn lớn.

Theo Bloomberg, Trung Quốc chiếm 60% tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu trong 10 năm qua, nhưng tốc độ này đang chậm lại và phần lớn được đáp ứng bằng nguồn cung nội địa.

Vấn đề khí đốt cũng tương tự. Trung Quốc không chỉ tăng sản lượng dầu mà còn thúc đẩy khí đốt, đồng thời nhập khẩu từ các nguồn khác ngoài các tập đoàn dầu khí lớn phương Tây.

Hai tháng trước, Trung Quốc và Nga đạt thỏa thuận xây dựng đường ống Power of Siberia 2, với công suất xuất khẩu hàng năm vượt 100 tỷ mét khối.

Trong khi đó, các tập đoàn dầu khí lớn đang kỳ vọng Trung Quốc sẽ thúc đẩy nhu cầu khí hóa lỏng tự nhiên trong những năm và thập kỷ tới, nhưng có thể sẽ gặp thách thức.

Trung Quốc đang xây dựng khả năng tự cung tự cấp năng lượng. Đây cũng là mục tiêu của việc phát triển năng lượng gió, mặt trời và xe điện. Với nhu cầu năng lượng tăng nhanh như trước đây, sự phụ thuộc nhập khẩu khó tránh khỏi trở thành vấn đề. Vì vậy, Bắc Kinh đã tiếp cận từ nhiều hướng cùng lúc.

Trung Quốc đã xây dựng công suất gió và mặt trời lớn nhất thế giới, điều mà những người ủng hộ khí hậu có thể ca ngợi là thành tựu giảm phát thải, nhưng thực tế liên quan nhiều hơn đến nguồn cung nội địa so với nhập khẩu.

Nước này cũng trở thành thị trường xe điện lớn nhất thế giới, giảm nhu cầu dầu từ lĩnh vực giao thông. Dĩ nhiên, nhu cầu từ hóa dầu vẫn tăng, nên Bắc Kinh phải tăng cường tự cung tự cấp và an ninh nhập khẩu dài hạn.

Bà Michal Meidan, Giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford, chia sẻ với Bloomberg rằng các tập đoàn dầu khí Trung Quốc không chỉ khiến thị trường bất ngờ mà còn vượt mục tiêu sản xuất của chính mình.

Điều này mang lại cho Trung Quốc cảm giác kiểm soát, đặc biệt khi nhu cầu dầu đang chậm lại. Thực tế, nhu cầu dầu chưa giảm mà chỉ tăng trưởng chậm hơn, và Trung Quốc đang đáp ứng nhiều hơn bằng nguồn cung địa phương, cùng với nhu cầu khí đốt.

Theo Oil Price